Meer dan 500.000 bedienden zien op 1 januari 2023 hun loon met 11,08 % stijgen. Dat blijkt uit de berekeningen van hr-dienstenverlener Acerta op basis van de afgevlakte gezondheidsindex voor december 2022. De torenhoge indexstijging overtreft de indexstijging van begin 2022, die toen ook al de hoogste in tien jaar tijd was. De enorme stijging van het indexcijfer heeft ook gezorgd voor een record aan overschrijdingen van de spilindex. Op 1 jaar tijd zijn daardoor de wedden van ambtenaren, de lonen van werknemers in de zorg en ook uitkeringen al vijf maal geïndexeerd. Het is het hoogste indexatie sinds invoering jaarlijks indexatiemoment.
De meer dan 500.000 Belgen die verloond worden volgens het Paritair Comité voor Bedienden (PC 200) zien hun loon elk jaar in het begin van het jaar aangepast aan de evolutie van de levensduurte. De indexering van de lonen vanaf 1 januari 2023 is historisch hoog. ACERTA komt op basis van de definitieve cijfers uit op liefst 11,08 %. Ter vergelijking, op 1 januari 2022 bedroeg de loonindexering voor bedienden in de privésector (PC 200) nog 3,58 %. 11,08 % is het hoogste indexatiepercentage in de sector sinds de invoering van het jaarlijks indexatiemoment in januari.
De jaarlijkse loonindexering is een mechanisme dat het salaris van werknemers op het niveau van de levensduurte houdt. Voor werknemers is het geen echte loonsverhoging, voor werkgevers betekent het wel een stijging van de totale loonkost. Ellen Van Grunderbeek, verloningsexperte bij Acerta Consult: “De loonindexering baart bedrijven heel wat zorgen. Acerta ontvangt dagelijks vragen over hoe ze hun loonkost binnen de perken kunnen houden. Bedrijven moeten rekening houden met de sectorale spelregels inzake indexatie. Gelukkig voorziet de federale overheid in de eerste twee kwartalen een korting op de werkgeversbijdrage, wat de loonkosten toch wat dragelijker moet maken.”
Het Aanvullend Paritair Comité voor Bedienden (PC 200) is een belangrijke barometer voor de stijging van de loonkosten in ons land, aangezien die voor ruim 500.000 bedienden de minimale loon- en arbeidsvoorwaarden vastlegt.
Naast PC 200 zijn er ook nog andere sectoren met een indexeringssysteem dat voorziet in een jaarlijkse aanpassing van de lonen aan de inflatie bij het begin van een nieuw jaar. Ook de werknemers uit de voedingsnijverheid (10,96 %), de handel in voedingswaren (11,08 %), goederenvervoer voor rekening van derden (10,96 %), de bedienden van de internationale handel (11,19 %), de horeca (10,964 %) de verzekeringen (11,1905 %) en beheer van gebouwen en vastgoedmakelaars (11,08 %) bijvoorbeeld mogen op 1 januari een aanpassing van hun loon aan de inflatie verwachten.
De inflatie was zeer uitgesproken in 2022. Zo was er op 1 jaar tijd maar liefst 5 keer een overschrijding van de spilindex. Rekening houdend met de vooruitzichten van het planbureau zal dergelijk aantal overschrijdingen niet meer aan de orde zijn in 2023. De eerste overschrijding van de spilindex is voorzien in april 2023.
Ellen Van Grunderbeek: “De economie werd geconfronteerd met hoge inflatie als gevolg van onder andere zeer dure energieprijzen en verstoorde aanvoerketens, waardoor bedrijven hun kosten en loonkosten nauw in de gaten houden. Anderzijds heerst de arbeidskrapte nog steeds op de arbeidsmarkt. We zien dat de grootste hr-uitdaging voor kmo’s nog steeds retentie is, en dat is een positief signaal. Het toont aan dat bedrijven een langetermijnvisie hanteren en de shift naar een duurzame werkgever hebben ingezet. Voor bedrijven die het financieel echt moeilijk hebben, zijn er ook oplossingen om hun kosten te verlagen.”
Het indexeringssysteem voor PC 200 bepaalt de toe te passen loonaanpassing op basis van volgende formule: het gemiddelde van de afgevlakte gezondheidsindex van november en december 2022 gedeeld door het gemiddelde van de afgevlakte gezondheidsindex van november en december 2021. En die oefening, met definitief cijfer voor december 2022, geeft een loonindexering van 11,08 %.