De totale inflatie neemt terug toe in België

Na de sterke daling in 2023, nam de totale inflatie in de eerste maanden van 2024 toe door een versnelling van de inflatie voor energie.

De daling van de inflatie voor levensmiddelen, diensten en niet-energetische goederen heeft zich de afgelopen kwartalen immers verdergezet.

In het tweede kwartaal 2024 kwam de totale inflatie in België, gemeten op basis van het geharmoniseerde indexcijfer van de consumptieprijzen (GICP), uit op gemiddeld 5,1 % zoals gepubliceerd in het halfjaarlijks verslag van het Prijzenobservatorium van de FOD Economie.

Die toename van de totale inflatie komt doordat de productgroep energie sterk positief bijdroeg aan de totale inflatie in het tweede kwartaal 2024. In het tweede kwartaal 2024 lagen de energieprijzen 20,9 % hoger dan in dezelfde periode verleden jaar. De hoge energie-inflatie in het tweede kwartaal heeft overigens te maken met het wegvallen van het effect van de forfaitaire steunmaatregelen voor elektriciteit en gas van verleden jaar (in de periode november 2022 – maart 2023). Die maatregelen werden in de index verdeeld over het ganse jaar en vanaf april 2024 is de neerwaartse impact op de index volledig verdwenen.

Ondanks de actuele hoge energie-inflatie in België, kwamen in het tweede kwartaal 2024 de prijzen op de detailhandelsmarkt voor elektriciteit lager uit in België dan in Duitsland en Nederland. Enkel in Frankrijk betaalde de consument minder. Op de kleinhandelsmarkt voor aardgas lagen de prijzen in België fors lager dan in elk van de buurlanden.

Vertraging van de inflatie voor de andere productgroepen

Voor alle andere productgroepen vertraagde de inflatie verder op kwartaalbasis. Nadat de voedingsinflatie in het eerste kwartaal 2023 een piek bereikte van 16,9 %, ging ze elk kwartaal in dalende lijn. In het tweede kwartaal 2024 kwam ze uit op 3,9 %. Bij zo goed als alle subcategorieën zet de afname van het prijsstijgingstempo zich door (maar bijvoorbeeld niet voor tabak).

De vertraging van het prijsstijgingstempo voor bewerkte voeding heeft grotendeels te maken met de stabilisatie van de grondstoffenprijzen en de afzetprijzen van de voedingsindustrie, zij het op een hoog niveau.

In vergelijking met de buurlanden kwam de inflatie voor levensmiddelen hoger uit in België, maar dat is voornamelijk te wijten aan de inflatie voor tabak waarvan de accijnzen werden verhoogd als onderdeel van de interfederale strategie 2022-2028 voor een rookvrije generatie. De inflatie voor zowel niet-bewerkte levensmiddelen als bewerkte levensmiddelen exclusief alcoholische dranken en tabak (respectievelijk 1,3 % en 1,4 % in België) lag in lijn met de inflatie in de buurlanden in het tweede kwartaal 2024.

Ook de inflatie voor diensten en niet-energetische industriële goederen vertraagde de afgelopen kwartalen verder en bedroeg respectievelijk 4,4 % en 1,3 % in het tweede kwartaal 2024.

Was de totale inflatie in het vierde kwartaal 2023 nog lager in België dan in de drie voornaamste buurlanden, in het tweede kwartaal 2024 kwam ze hoger uit in België. Ter nuancering: sinds januari 2020 kwam de gecumuleerde inflatie overigens lager uit in België dan in Duitsland en Nederland, maar hoger dan in Frankrijk. In Nederland, Frankrijk en Duitsland kwam de totale inflatie in het tweede kwartaal 2024 uit op respectievelijk 2,9 %, 2,5 % en 2,6 %. De hogere totale inflatie in België is voor een groot deel te wijten aan de veel hogere energie-inflatie in België dan in elk van de voornaamste buurlanden.