Duurzaam geldwezen en EU-taxonomie ...

De Europese Commissie heeft op 21 april 2021 een ambitieus en uitgebreid pakket maatregelen goedgekeurd om ervoor te zorgen dat geld beter doorstroomt naar duurzame activiteiten in de hele Europese Unie. De maatregelen van vandaag stellen de beleggers in staat hun beleggingen te heroriënteren naar duurzamere technologieën en bedrijven en zullen daardoor helpen om Europa tegen 2050 klimaatneutraal te maken. Daardoor wordt de EU een wereldleider wat betreft het vaststellen van normen voor een duurzaam geldwezen.

In het kort

Het pakket bestaat uit:

> De gedelegeerde EU-taxonomieverordening Klimaat die duurzame beleggingen moet ondersteunen door te verduidelijken welke economische activiteiten het meest bijdragen aan de verwezenlijking van de milieudoelstellingen van de EU. Het college van commissarissen heeft vandaag een politiek akkoord over de tekst bereikt. De gedelegeerde handeling zal eind mei formeel worden aangenomen zodra vertalingen in alle EU-talen beschikbaar zijn. In een mededeling, die eveneens vandaag door het college werd aangenomen, wordt de aanpak van de Commissie nader toegelicht.

> Een voorstel voor een richtlijn duurzaamheidsrapportage door bedrijven. Dit voorstel moet zorgen voor een betere verspreiding van duurzaamheidsinformatie in het bedrijfsleven. Duurzaamheidsrapportage door bedrijven zal door die richtlijn consistenter worden, zodat financiële ondernemingen, beleggers en het bredere publiek gebruik kunnen maken van vergelijkbare en betrouwbare duurzaamheidsinformatie.

> Tot slot zes gedelegeerde wijzigingshandelingen inzake fiduciaire verplichtingen, beleggings- en verzekeringsadvies, die ervoor zorgen dat financiële ondernemingen, bv. adviseurs, activabeheerders of verzekeraars, rekening houden met duurzaamheid in hun procedures en hun beleggingsadvies aan cliënten.

De Europese Green Deal is de groeistrategie van Europa die erop gericht is het welzijn en de gezondheid van de burgers te verbeteren, Europa tegen 2050 klimaatneutraal te maken en het natuurlijk kapitaal en de biodiversiteit van de EU te beschermen en te verbeteren.

Als onderdeel van die inspanningen hebben bedrijven een uitgebreid duurzaamheidskader nodig om hun bedrijfsmodellen dienovereenkomstig aan te passen. Om de transitie in het geldwezen te verzekeren en greenwashing te voorkomen, zullen alle elementen van het pakket van vandaag de betrouwbaarheid en vergelijkbaarheid van duurzaamheidsinformatie verbeteren. Het pakket maakt van de Europese financiële sector de hoeksteen van een duurzaam en inclusief economisch herstel na de COVID-19-pandemie en de duurzame economische ontwikkeling van Europa op langere termijn.

Gedelegeerde EU-taxonomieverordening Klimaat

De EU-taxonomie is een robuust, wetenschappelijk onderbouwd transparantie-instrument voor bedrijven en beleggers. Het zorgt voor een gemeenschappelijke taal die beleggers kunnen gebruiken wanneer zij beleggen in projecten en ondernemingen met een aanzienlijke positieve impact op klimaat en milieu. Er worden ook openbaarmakingsverplichtingen ingevoerd voor ondernemingen en financiëlemarktdeelnemers.

Met de gedelegeerde handeling waarover het college van Commissarissen vandaag een politieke overeenkomst heeft bereikt, wordt de eerste reeks technische screeningcriteria ingevoerd waarmee kan worden bepaald welke activiteiten een wezenlijke bijdrage leveren aan twee milieudoelstellingen van de taxonomieverordening: adaptatie aan klimaatverandering [1] en mitigatie van klimaatverandering[2]. Deze criteria zijn gebaseerd op wetenschappelijk advies van de Technical Expert Group (TEG) on sustainable finance. Zij zijn opgesteld naar aanleiding van uitgebreide feedback van belanghebbenden en van overleg met het Europees Parlement en de Raad. Deze gedelegeerde handeling zou betrekking hebben op de economische activiteiten van ongeveer 40 % van de beursgenoteerde bedrijven, in sectoren die verantwoordelijk zijn voor bijna 80 % van de directe broeikasgasemissies in Europa. Het gaat onder meer over sectoren als energie, bosbouw, industriële productie, vervoer en gebouwen.

De EU-taxonomieverordening is een document dat leeft en zal mettertijd evolueren naargelang van de ontwikkelingen en de technologische vooruitgang. De criteria zullen regelmatig worden geëvalueerd. Zo zullen na verloop van tijd nieuwe sectoren en activiteiten, met inbegrip van overgangs- en andere ondersteunende activiteiten, aan het toepassingsgebied kunnen worden toegevoegd.

Een nieuwe richtlijn duurzaamheidsrapportage door bedrijven

Met het voorstel van vandaag worden de bestaande regels, die werden ingevoerd bij de richtlijn niet-financiële rapportage, herzien en versterkt. Het is de bedoeling een reeks regels in het leven te roepen waarmee – op termijn – de duurzaamheidsrapportage op hetzelfde niveau wordt gebracht als de financiële rapportage. De EU-voorschriften inzake duurzaamheidsrapportage worden hiermee uitgebreid tot alle grote ondernemingen en alle beursgenoteerde ondernemingen. Dat betekent dat bijna 50 000 bedrijven in de EU zich nu aan gedetailleerde EU-normen voor duurzaamheidsrapportage zullen moeten houden, een stijging ten opzichte van de 11 000 bedrijven waarvoor de bestaande voorschriften gelden. De Commissie stelt voor normen voor grote bedrijven te ontwikkelen, en afzonderlijke, proportionele normen voor kleine en middelgrote ondernemingen, die niet-beursgenoteerde kmo's op vrijwillige basis kunnen gebruiken.

In zijn geheel beschouwd, moet dit voorstel ervoor zorgen dat bedrijven betrouwbare en vergelijkbare duurzaamheidsinformatie rapporteren, die beleggers en andere belanghebbenden nodig hebben. Het zal zorgen voor een consistente verspreiding van duurzaamheidsinformatie in het financiële systeem. De bedrijven zullen moeten rapporteren over de manier waarop duurzaamheidsproblemen, zoals de klimaatverandering, hun activiteiten beïnvloeden en over de gevolgen van hun activiteiten op mens en milieu.

Door het voorstel zal het rapportageproces voor bedrijven ook vereenvoudigen. Veel bedrijven staan momenteel onder druk om uiteenlopende normen en kaders voor duurzaamheidsrapportage te gebruiken. De voorgestelde EU-normen voor duurzaamheidsrapportage moeten een “one-stop-shop” zijn en de bedrijven één oplossing bieden die beantwoordt aan de informatiebehoeften van beleggers en andere belanghebbenden.

Wijzigingen van gedelegeerde handelingen met betrekking tot beleggings- en verzekeringsadvies, fiduciaire verplichtingen en oversight en governance van producten

De zes wijzigingen van vandaag moedigen het financiële systeem aan om bedrijven die op weg zijn naar duurzaamheid en ook bestaande duurzame bedrijven te ondersteunen. Zij zullen ook bijdragen aan de strijd van de EU tegen greenwashing.

> Over beleggings- en verzekeringsadvies: wanneer een adviseur nagaat of een belegging beschikt is voor een cliënt, moet hij nu de duurzaamheidsvoorkeuren van de cliënt en de duurzaamheid van een bepaalde belegging bespreken.

> Over fiduciaire verplichtingen: de wijzigingen van vandaag verduidelijken de verplichtingen van een financiële onderneming bij de beoordeling van haar duurzaamheidsrisico's, zoals de gevolgen van overstromingen voor de waarde van beleggingen.

> Over oversight en governance van beleggings- en verzekeringsproducten: ontwikkelaars van financiële producten en financieel adviseurs moeten bij het ontwerp van hun financiële producten rekening houden met duurzaamheidsfactoren.

Enkele reacties van leden van de Commissie

Valdis Dombrovskis, uitvoerend vicevoorzitter voor een economie die werkt voor de mensen: “Europa nam al vroeg het voortouw in de hervorming van het financiële stelsel om beleggingen voor klimaatverandering te ondersteunen. Vandaag maken we een sprong voorwaarts met de allereerste klimaattaxonomie in de geschiedenis, die bedrijven en beleggers zal helpen om te weten of hun beleggingen en activiteiten echt groen zijn. Dat zal essentieel zijn als we particuliere investeringen willen aantrekken voor duurzame activiteiten en Europa tegen 2050 klimaatneutraal willen maken. Dit is een baanbrekende stap waarvoor we ruim overleg hebben gevoerd. We hebben alles in het werk gesteld om tot een evenwichtig en wetenschappelijk onderbouwd resultaat te komen. We stellen ook verbeterede regels voor duurzaamheidsrapportage door bedrijven voor. Door Europese normen te ontwikkelen, zullen wij voortbouwen op en een bijdrage leveren aan internationale initiatieven.”

Mairead McGuinness, commissaris voor Financiële Diensten, Financiële Stabiliteit en Kapitaalmarktenunie: “Het financiële systeem speelt een cruciale rol bij de verwezenlijking van de Green Deal van de EU en er zijn enorme investeringen nodig om onze economie te vergroenen. Alle bedrijven moeten hun steentje bijdragen, zowel degene die al vooruitgang hebben geboekt bij het vergroenen van hun activiteiten als degene die een extra inspanning moeten leveren om duurzaam te worden. De nieuwe regels van vandaag zullen voor een paradigmashift zorgen in het geldwezen. We verscherpen onze ambitie op het gebied van een duurzaam geldwezen om van Europa tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent te maken. Dit is het moment om de daad bij het woord te voegen en op een duurzame wijze te investeren.”

Achtergrond en volgende stappen

De EU heeft de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet om een duurzaam financieel stelsel op te bouwen dat bijdraagt aan de transitie naar een klimaatneutraal Europa. De EU-taxonomieverordening, de verordening inzake informatieverschaffing over duurzaamheid in de financiëledienstensector en de benchmarkverordening vormen de fundamenten van de werkzaamheden van de EU om de transparantie te vergroten en beleggers instrumenten te verschaffen om duurzame beleggingskansen te identificeren.

Zodra de gedelegeerde EU-taxonomieverordening Klimaat formeel is aangenomen, zal zij door het Europees Parlement en de Raad worden onderzocht (vier maanden, die nog eenmaal met twee maanden kunnen worden verlengd).

Wat betreft het voorstel voor de richtlijn duurzaamheidsrapportage door bedrijven zal de Commissie de dialoog aangaan met het Europees Parlement en de Raad.

De zes wijzigingen van gedelegeerde handelingen met betrekking tot beleggings- en verzekeringsadvies, fiduciaire verplichtingen en oversight en governance van producten zullen door het Europees Parlement en de Raad worden onderzocht (drie maanden, die nog eenmaal met drie maanden kunnen worden verlengd) en zullen naar verwachting vanaf oktober 2022 van toepassing zijn.

Meer informatie

Mededeling van de Commissie: EU-taxonomie – duurzaamheidsrapportage door bedrijven, duurzaamheidsvoorkeuren en fiduciaire verplichtingen

Gedelegeerde EU-taxonomieverordening

V&A - Gedelegeerde EU-taxonomieverordening Klimaat en de wijzigingen van gedelegeerde handelingen met betrekking tot fiduciaire verplichtingen en beleggings- en verzekeringsadvies

V&A - Voorstel voor de richtlijn duurzaamheidsrapportage door bedrijven

Factsheet – het pakket voor een duurzaam geldwezen van april 2021

Website van DG FISMA over het duurzame geldwezen

Nota's

[1] Een economische activiteit die deze doelstelling nastreeft, moet substantieel bijdragen aan het verminderen of voorkomen van de ongunstige effecten van het huidige of verwachte toekomstige klimaat, of het risico op dergelijke ongunstige effecten, hetzij op die activiteit zelf, hetzij op de mens, de natuur of activa.

[2] Een economische activiteit die deze doelstelling nastreeft, moet substantieel bijdragen aan de stabilisering van de broeikasgasemissies door deze te voorkomen of te verminderen, of door voor meer broeikasgasverwijdering te zorgen. De economische activiteit moet in overeenstemming zijn met de langetermijntemperatuurdoelstelling van de Overeenkomst van Parijs.

Bron : Europese Commissie, april 2021