Eerste rapport over de rol van overheidsinvesteringen

​De Studiecommissie voor overheidsinvesteringen publiceert haar eerste rapport om een permanente basis te leggen voor haar toekomstige werkzaamheden. De SCOI zet haar visie op overheidsinvesteringen uiteen en belicht de verschillende mogelijke vormen van betrokkenheid van de overheidssector en de maatschappelijke, ecologische en economische rol van overheidsinvesteringen. Het rapport geeft ook aan hoe het werk van de Studiecommissie de bevoegde ministers zal helpen bij het opstellen van het beleid inzake overheidsinvesteringen. Daarnaast kondigt de SCOI haar werkprogramma voor 2024 aan.​

>> Verslag : zie in bijlage "De Studiecommissie voor overheidsinvesteringen publiceert haar eerste rapport over de rol van overheidsinvesteringen

Nationale en Europese context

De afgelopen jaren is de rol van overheidsinvesteringen in België en de Europese Unie steeds belangrijker geworden: regionale, nationale en Europese herstelplannen, Europese begrotingsregels en de uitdaging van de dubbele transitie (milieu- en digitale transitie) hebben hun omvang vergroot en nieuwe governance-kwesties met zich meegebracht. Ze staan ook centraal in de dubbele uitdaging van ecologische en digitale transitie.

Definitie en rol voor het maatschappelijk leven

In haar rapport werpt de Commissie licht op de kwestie van de definitie van overheidsinvesteringen, waarvoor min of meer brede opvattingen naast elkaar bestaan. De Commissie maakt een onderscheid tussen investeringen volgens de verschillende soorten kapitaal (vast, menselijk, sociaal, natuurlijk) en presenteert de verschillende mogelijke vormen van betrokkenheid van de overheidssector bij investeringen (bruto-investeringen in vaste activa, kapitaaloverdrachten, participaties, leningen, publiek-private partnerschappen of regelgevend kader).
Het rapport kijkt vervolgens naar de rol van overheidsinvesteringen in de samenleving en de bijdrage ervan aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG's) van de Verenigde Naties. Dit wordt geïllustreerd voor drie dimensies van de SDG's:

• Maatschappelijk: gevolgen voor onderwijs, gezondheid, mobiliteit of de werking van instellingen.
• Milieu: milieu-uitdagingen zoals klimaatverandering en de erosie van de biodiversiteit.
• Economisch: bijdrage voor innovatie en productiviteit, voor het vergroenen van de economische activiteit, de impact ervan op de arbeidsmarkt en op ongelijkheden.

Werkprogramma 2024

Het werkprogramma voor 2024 voorziet twee rapporten:

• een rapport dat een stand van zaken opmaakt van de overheidsinvesteringen in België;
• een rapport over internationale goede praktijken bij de selectie en uitvoering van investeringsprojecten.

Daarnaast zal de Commissie werkzaamheden opstarten op het gebied van overheidsinvesteringen en milieutransitie, evenals voor een interinstitutionele dialoog over goede praktijken.

Commentaar

Baudouin Regout, Commissievoorzitter: "Dit rapport vormt een solide basis voor onze verdere werkzaamheden, omdat het de concepten en de bijdrage van de Commissie vastlegt. Verdere werkzaamheden zullen een duidelijk beeld geven van de Belgische situatie, inspiratie putten uit internationale bestuurspraktijken en de uitdagingen van de dubbele transitie aanpakken om ministers bij te staan in hun keuzes voor overheidsinvesteringen en investeringen in België te verbeteren. "

De Studiecommissie voor overheidsinvesteringen (SCOI) werd opgericht bij koninklijk besluit van 16 februari 2023 en heeft met name als opdracht verslagen en adviezen op te stellen over de evolutie, de behoeften, de uitvoering en de impact van overheidsinvesteringen in België, onder meer om de beleidsinstanties bij te staan bij het uitstippelen van het beleid inzake overheidsinvesteringen.

De Commissie is ondergebracht bij de Hoge Raad van Financiën en past in het kader van de autonomie en onafhankelijkheid die kenmerkend zijn voor deze instelling. Het Federaal Planbureau is verantwoordelijk voor het secretariaat van de Studiecommissie.

Bron : Federaal Planbureau, januari 2024