Financieringsbehoeften van de Overheid : de begrotingsrealisaties 2021 worden geanalyseerd in een middellangetermijnperspectief 2016 – 2021.

Temps de lecture: 3 min |19 juillet 2022 à 16:45

Dit rapport van de Afdeling Financieringsbehoeften van de Overheid van de Hoge Raad van Financiën is voornamelijk retrospectief gericht en handelt over de begrotingsrealisaties 2021. Dat thema is opgenomen in het eerste deel van het advies.
In het tweede gedeelte wordt aandacht besteed aan de evaluaties en aanbevelingen die recentelijk vanuit de Europese instellingen aan ons land werden gericht en van belang zijn voor de begrotingswerkzaamheden die na het zomerreces zullen aanvangen.

Ins en outs

De begrotingsrealisaties 2021 worden geanalyseerd in een middellangetermijnperspectief 2016 – 2021. De analyse vertrekt op het niveau van de Gezamenlijke Overheid en wordt gaandeweg opgesplitst tussen de deelsectoren van de Belgische overheid. Eerst wordt de begrotingsevolutie van Entiteit I en haar twee componenten, de Federale Overheid en de Sociale Zekerheid, nagegaan. Vervolgens wordt de analyse toegespitst op Entiteit II en haar twee componenten, het geheel van Gemeenschappen en Gewesten en de totaliteit van de Lokale Overheden. Tot slot wordt ook de budgettaire evolutie van de individuele Gemeenschappen, Gewesten en Gemeenschapscommissies behandeld.

In het tweede deel wordt verslag uitgebracht van de analyses, evaluaties en aanbevelingen die de laatste maanden door de Europese Commissie en de Raad van de Europese Unie over België werden opgesteld. Die rapporten en adviezen behelzen diverse beleidsdomeinen maar de analyse in onderhavig advies beperkt zich tot het begrotingsbeleid en de overheidsfinanciën.

Uittreksels - Synthese en aanbevelingen

Voorjaarsvooruitzichten 2022 van de Europese Commissie

Bijzondere aandacht gaat in de Voorjaarsvooruitzichten 2022 naar de opvolging van de Herstel- en Veerkrachtfaciliteit (Recovery and Resilience Facility of RRF) die tot 2026 de hervormingen en investeringen van de Lidstaten verder zal bepalen en het belangrijkste instrument vormt voor de realisatie van de groene en digitale transitie alsook voor de versterking van de economische veerkracht van de Lidstaten.

Belangrijke nieuwigheid voor de verdere verbetering van die veerkracht is de REPowerEU-strategie die in de RRF-plannen dient ingeschakeld te worden.

Het betreft het plan om de algehele afhankelijkheid van de Europese Unie van fossiele brandstoffen te verminderen en de invoer ervan uit Rusland zo spoedig mogelijk en uiterlijk tegen 2030 volledig af te bouwen, onder meer door een versnelde implementatie van de European Green Deal.

De economische vooruitzichten van de Commissie waren aanvankelijk vrij optimistisch maar kregen een flinke deuk door de inval van Rusland in Oekraïne. De neerwaartse herziening van de groeiprognoses en de toenemende druk op het prijspeil volgen uit de directe effecten van het conflict zoals:

een aantasting van het ondernemings- en consumentenvertrouwen,
belemmering van de handelstransacties,
strengere financieringsvoorwaarden,
verstoringen in de toeleveringsketen,
extra druk op de logistieke structuren,
forse toename van de energie-, grondstof- en voedselprijzen,
snel oplopende inflatie tot een nooit eerder gezien niveau sinds de invoering van de euro

Parallel hiermee kunnen de nieuwe verstrengingen in China als reactie op de heropflakkering van de coronapandemie de reeds bestaande knelpunten in de productie- en handelsprocessen (bottlenecks) nog vergroten en de toeleveringsketen nog meer verstoren.

Die nieuwe geopolitieke en economische context vormt een belangrijke uitdaging voor het begrotingsbeleid van de EU-Lidstaten. Het begrotingsbeleid beoogt enerzijds om de effecten van de stijgende energieprijzen te verlichten, inzonderheid voor de meest kwetsbare gezinnen en ondernemingen, maar moet anderzijds waakzaam blijven voor de budgettaire impact van de ondersteunende maatregelen, attent zijn voor de verzoenbaarheid met de langetermijnstrategie die gericht is op de afbouw van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en de verschuiving weg van de invoer vanuit Rusland, en last but not least de noodzaak van een voorzichtig begrotingsbeleid zodat de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op termijn niet in het gedrang wordt gebracht.