Belgen en Zwitsers minst op de hoogte van wat collega’s verdienen
Zowat de helft (47%) van de Belgische werknemers vindt het geen probleem om open en transparant te communiceren over de inhoud van hun loonpakket. Een kwart houdt dit liever voor zichzelf en 28% heeft hier niet echt een mening over. De Kroaten zijn met 59% het meest openhartig over hun loon. De Denen met 38% het meest terughoudend om hier open over te zijn. Dat blijkt uit internationaal onderzoek naar verloning door SD Worx, de toonaangevende Europese HR-dienstverlener, bij 16.000 werknemers in zestien landen. Voor Europese bedrijven geldt binnenkort een nieuwe wetgeving waarbij meer openheid over het loonpakket geboden is vanuit de werkgever, zodat werknemers eenvoudiger salarissen kunnen vergelijken – en een eventuele loonkloof ook zichtbaar wordt.
Aan de kant van de werknemers weet net geen vier op de tien werknemers (38%) effectief wat hun naaste collega met gelijkaardige functie verdient. In Zwitserland (43%) en België (41%) zijn werknemers het minst op de hoogte van andermans salaris. Ook in Denemarken (41%) is dit meestal niet geweten.
Virginie Verschooris, Reward specialist van SD Worx: “Er is duidelijk nog geen praatcultuur over lonen. Toch heeft ook bijna de helft van de Belgische werknemers (47%) er geen problemen mee om open te communiceren over het loonpakket. De vraag om ook over loon transparant, en vooral duidelijk, te communiceren bestaat zeker, zeker bij werknemers jonger dan 35 jaar. Maar daarvoor is er nog werk aan de winkel. Om dit te realiseren heeft de werkgever een onderbouwd en uitgewerkt loonbeleid nodig, met garanties op interne en externe billijkheid (of markconformiteit). Zo zijn ze klaar tegen dat deze nieuwe EU-wetgeving in werking treedt.”
bevraagde werkgevers vindt dat ze open en transparant communiceren over het gehanteerde loonbeleid en de mogelijke loonpakketten. Vooral Poolse en Engelse bedrijven (61%) zeggen transparant te communiceren. De Belgische resultaten liggen in lijn van het Europese gemiddelde: 54% van de Belgische werkgevers zegt transparant te communiceren. Daartegenover stelt één op vijf (20%) van de bevraagde werkgevers deze informatie liever binnen vier muren te houden, met het opvallendste cijfer in Noorwegen met bijna één op drie werkgevers (29%).
Al krijgen we wel een ander beeld als we werkgevers vragen naar een loonbeleid dat zo transparant is dat iedereen elkaars loon weet: dan is dit in alle landen veel minder het geval (behalve in Polen). In België is dit bij één op drie van de werkgevers zeker nog niet aan de orde.
Kunnen we nog wel het bos door de bomen zien en weten we nog wat we aan het einde van de maand precies ontvangen? In België zegt gemiddeld 64% te weten wat ze verdient, maar toch is één op zeven werknemers (14%) niet zeker wat hun loonpakket inhoudt. De Finse werknemers scoren hierin het hoogst (74%), gevolgd door Kroatische (73%), Duitse en Ierse werknemers (66%). Opvallend is dat nog een kwart van de Fransen niet helemaal blijkt te weten wat hun loon inhoudt, 43% van hen geeft aan dit wel te weten, 32% houdt zich hierin neutraal. Maar ook in Nederland zou 21% van de werknemers niet het volledige loonpakket kennen, tegenover 46% die dat wel blijkt te weten.
“Een uitgebreid loonpakket is mooi, maar dat kan wel eens onoverzichtelijk worden. Een total reward statement kan daarbij helpen. We evolueren zeker in die richting”, sluit Virginie Verschooris af. “Zo krijgt elke werknemer niet alleen een gedetailleerd overzicht van het persoonlijke verloningspakket, maar ook de waarde van elk onderdeel. Zeker nu er vraag is naar personalisering. Wanneer medewerkers de totale waarde van hun eigen pakket kennen, leidt dat tot extra waardering en motivatie. Bovendien worden mogelijke misvattingen in verband met het totale loonpakket vermeden en heeft het een positieve impact op het retentiebeleid. Ook dat komt de loyaliteit tussen werknemer en werkgever ten goede.”
Wat houdt ons loonpakket precies in, hoeveel bedrijven hanteren een open en transparant loonbeleid en weten we hoeveel onze collega’s precies verdienen? Om hierop een antwoord te bieden, stelde SD Worx in februari 2023 een onderzoek op bij 16.011 werknemers verspreid over 16 landen. Daarbij horen België, Nederland, Duitsland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk, Ierland, Oostenrijk, Zwitserland, Italië, Spanje, Polen, Zweden, Noorwegen, Finland, Denemarken en Kroatië.
Het onderzoek werd uitgevoerd in februari en maart 2023 in België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Ierland, Italië, Kroatië, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Spanje, Polen, Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. In totaal werden er 4833 bedrijven bevraagd. De steekproef is representatief voor de specifieke lokale arbeidsmarkten en heeft eenzelfde samenstelling volgens organisatiegrootte van de bedrijven in de betrokken landen.