Integratie van de vrijwillige praktijkcode betreffende desinformatie in de wet inzake digitale diensten

Temps de lecture: 5 min |19 februari 2025 à 05:00

Op 12 februari 2025 hebben de Commissie en de Europese Raad voor digitale diensten hun goedkeuring gehecht aan de integratie van de vrijwillige praktijkcode betreffende desinformatie in het kader van de wet inzake digitale diensten. Deze integratie maakt van de code een benchmark voor het bepalen van de naleving van de wet inzake digitale diensten door platforms.

In januari 2025 hebben de ondertekenaars van de code – met inbegrip van ondernemingen die in het kader van de wet inzake digitale diensten zijn aangewezen als zeer grote onlineplatforms en zoekmachines (VLOPE's), zoals Google, Meta, Microsoft en TikTok) – alle nodige documenten ingediend ter staving van hun verzoek om de code om te zetten in een gedragscode in het kader van de wet inzake digitale diensten.

Om te worden erkend als vrijwillige gedragscode voor digitaledienstendiensten moet de code voldoen aan de criteria van de wet inzake digitale diensten. De Commissie en de raad hebben in dit verband afzonderlijke positieve beoordelingen goedgekeurd, waarin zij de officiële integratie van de code in het kader van de wet inzake digitale diensten onderschrijven.

Met de integratie ervan kan volledige naleving van de code worden beschouwd als een passende risicobeperkende maatregel voor ondertekenaars die in het kader van de wet inzake digitale diensten als VLOP's en VLOSE's zijn aangewezen. Als zodanig zal de code een belangrijke en betekenisvolle benchmark worden voor het bepalen van de naleving van de wet inzake digitale diensten. De naleving van de verbintenissen in het kader van de code zal ook deel uitmaken van de jaarlijkse onafhankelijke audit,waaraan deze platforms onderworpen zijn in het kader van de wet inzake digitale diensten.

Gedragscode betreffende desinformatie

De code is een breed erkende, robuuste reeks toezeggingen die samen een sterke reeks risicobeperkende maatregelen vormen voor de naleving van de wet inzake digitale diensten. De waarde van deze verbintenissen ligt in het feit dat zij het resultaat zijn van een overeenkomst tussen een breed scala van actoren, voortbouwend op bestaande beste praktijken in de sector. Rekening houdend met de complexiteit en uitdagingen in verband met de bestrijding van de verspreiding van desinformatie, bevat de code verschillende, maar onderling verbonden gebieden:

Demonetisatie: het terugdringen van financiële prikkels voor aanbieders van desinformatie;

Transparantie van politieke reclame: efficiëntere etikettering voor gebruikers om politieke reclame te herkennen;
Waarborging van de integriteit van de diensten: het terugdringen van nepaccounts, botgestuurde versterking, kwaadwillige deepfakes en ander manipulatief gedrag dat wordt gebruikt om desinformatie te verspreiden;
Gebruikers, onderzoekers en de factcheckgemeenschap mondiger maken:betere instrumenten voor gebruikers om desinformatie op te sporen, ruimere toegang tot gegevens, factchecking in de hele EU.

Deze maatregelen bestrijden desinformatierisico's, terwijl de vrijheid van meningsuiting volledig wordt geëerbiedigd en de transparantie wordt vergroot.

Aanbevelingen voor de uitvoering van de code

In het kader van hun respectieve beoordelingen van de vraag of de code voldoet aan de criteria van artikel 45 van de wet inzake digitale diensten moedigen de Commissie en de Europese Raad voor digitale diensten de ondertekenende platforms aan om bij de uitvoering van de gedragscode inzake desinformatie rekening te houden met verschillende aanbevelingen.

Dit houdt onder meer in dat het systeem voor snelle respons snel moet worden voltooid, zodat het alle nationale verkiezingen en crisissituaties bestrijkt, en dat het doeltreffend moet worden toegepast; een snelle bespreking door de taskforce en concrete follow-up van hun toezeggingen op de bovengenoemde kerngebieden; en het verstrekken van alle nodige gegevens om de lacunes in hun verslaglegging op te vullen en de verdere ontwikkeling en efficiënte meting van structurele indicatoren mogelijk te maken, met inbegrip van nieuwe indicatoren.

Volgende stappen

De omzetting van de code treedt in werking op 1 juli 2025, waardoor de toezeggingen vanaf die datum controleerbaar worden. Deze timing zal een synchronisatie mogelijk maken van de controle van de toezeggingen van de code met de DSA-controle voor de relevante aanbieders van VLOP's en VLOSE's.

De Commissie en de raad zullen de verwezenlijking van de doelstellingen van de code monitoren en evalueren, overeenkomstig artikel 45 van de wet inzake digitale diensten.

Achtergrond

In 2018 bundelden vertegenwoordigers van onlineplatforms, toonaangevende technologiebedrijven en spelers in de reclamesector voor het eerst hun krachten om desinformatie op vrijwillige en zelfregulerende basis aan te pakken. Via een reeks toezeggingen hebben de ondertekenaars de eerste versie van de praktijkcode betreffende desinformatie voorgesteld.

Op basis van de richtsnoeren van de Commissie is de code in juni 2022 aanzienlijk versterkt, toen deze door 34 ondertekenaars werd gepresenteerd en ondertekend. De code heeft sindsdien een groeiende ondertekenaar basis, met 42 ondertekenaars tot nu toe.

Als onderdeel van de code van 2022 zijn de ondertekenaars overeengekomen een kader vast te stellen voor nauwe samenwerking via een permanente taskforce. De code en haar taskforce hebben sindsdien bewezen doeltreffend te zijn bij de uitwisseling van informatie en de samenwerking tussen de ondertekenaars. Het systeem voor snelle respons van de code is met name tijdens de Europese verkiezingen een zeer doeltreffend instrument gebleken en stelt maatschappelijke organisaties, factcheckers en onlineplatforms in staat samen te werken met betrekking tot tijdgevoelige inhoud die volgens hen een bedreiging vormt voor de integriteit van het verkiezingsproces.