Milieu- en klimaatdoelstellingen van de Green Deal : lijst van kernindicatoren

Temps de lecture: 4 min |1 augustus 2022 à 09:07

De Commissie heeft op 26 juli 2022 een lijst kernindicatorengepresenteerd om de vooruitgang te monitoren in de richting van de milieu- en klimaatdoelstellingen van de EU voor 2030 en de langetermijnvisie voor 2050 “goed leven binnen de grenzen van onze planeet”. Het nieuwe monitoringkader van het achtste milieuactieprogramma is het resultaat van intensief overleg met belanghebbenden en de lidstaten. Het is bedoeld om de transparantie te bevorderen en de Europeanen te informeren over de effecten van het klimaat- en milieubeleid van de EU.

Het EU-beleid moet ervoor zorgen dat de EU weer gaat leven en werken binnen de grenzen van de planeet. Daarom wordt met de indicatoren de vooruitgang op het gebied van milieuwelzijn gemeten, ook wat betreft economische en sociale aspecten. Zo kunnen zij de weg vrijmaken voor het meten van de gezondheid van onze economieën en samenlevingen op basis van welzijn in plaats van enkel op basis van de bekendste economische indicator: het bbp.

Frans Timmermans, uitvoerend vicevoorzitter voor de Europese Green Deal: “We hebben zeer ambitieuze milieu- en klimaatdoelstellingen om ons te helpen de rechtvaardige groene transitie te maken die Europa en de wereld nodig hebben, maar we kunnen die niet behalen als we ze niet kunnen meten. Om ons op koers te houden, moeten we scherp in de gaten houden of we onze doelstellingen wel behalen. Dat kan met behulp van deze indicatoren.”

Virginijus Sinkevičius, commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij: “Beleid staat of valt met de uitvoering ervan. Deze kernindicatoren zullen ons helpen om het afgesproken beleid in het kader van de Europese Green Deal na te streven, doordat trends duidelijk zichtbaar worden. Daarnaast zorgen zij ervoor dat de beleidsmakers met meer kennis van zaken kunnen besluiten waar verdere inspanningen nodig zijn.”

De kernindicatoren volgen de structuur van het achtste milieuactieprogramma dat voortbouwt op de Europese Green Deal. Ze omvatten voor elk van de thematische prioritaire doelstellingen voor 2030 de twee of drie indicatoren die het meest relevant en statistisch het meest robuust zijn, bijvoorbeeld op het gebied van mitigatie van en aanpassing aan de klimaatverandering, de circulaire economie, het uitbannen van verontreiniging, en de biodiversiteit.

Daarnaast bevat de lijst vijf indicatoren om de vooruitgang bij het verlichten van de belangrijkste druk op het klimaat en het milieu te meten. Overeenkomstig de doelstellingen van de Europese Green Deal omvat dit de transitie naar duurzame energie-, industrie-, mobiliteits- en voedselsystemen die we de komende jaren moeten zien.

Bovendien omvat de kernreeks indicatoren om de vooruitgang in de richting van de belangrijkste randvoorwaarden te monitoren, waaronder duurzame financiering, het beginsel dat de vervuiler betaalt, en het uitfaseren van subsidies die schadelijk zijn voor het milieu.

Het laatste hoofdstuk van het monitoringkader omvat systemische indicatoren waarmee wordt beoogd de vooruitgang in de richting van de drie dimensies van milieuwelzijn in kaart te brengen, om niet alleen rekening te houden met natuurbescherming, maar ook met economische en sociale aspecten.

Volgende stappen

De Commissie zal vanaf 2023 jaarlijks verslag uitbrengen over de geboekte vooruitgang, op basis van de inventarisatie door het Europees Milieuagentschap en met behulp van de geselecteerde kernindicatoren. Met deze verslaglegging wordt het jaarlijks overleg dat overeenkomstig het achtste milieuactieprogramma moet plaatsvinden tussen de Commissie, de lidstaten en het Europees Parlement vergemakkelijkt.

Daarnaast zal de Commissie tijdens de looptijd van het programma twee diepgaande evaluaties uitvoeren: een tussentijdse evaluatie in 2024 en een eindevaluatie in 2029.

De Commissie zal de samenhang tussen de kernindicatoren van het achtste milieuactieprogramma en andere horizontale monitoringinstrumenten, zoals het Europees Semester en de EU-monitoring van de duurzameontwikkelingsdoelstellingen van de VN, blijven bevorderen.

Achtergrond

Het achtste milieuactieprogramma is op 2 mei 2022 in werking getreden en bevat een verplichting voor de Commissie om een monitoringkader op basis van een beperkt aantal kernindicatoren te presenteren. Deze moeten indien mogelijk systemische indicatoren omvatten die betrekking hebben op de onderlinge verbanden tussen beleidsoverwegingen in verband met milieu en maatschappij enerzijds, en milieu en economie anderzijds.

Het achtste milieuactieprogramma is gericht op een snellere groene transitie, op een rechtvaardige en inclusieve manier, aan de hand van de al in het zevende milieuactieprogramma (2014-2020) vastgestelde langetermijndoelstelling voor 2050 “goed leven, binnen de grenzen van onze planeet”. De milieuactieprogramma's bieden de EU al veertig jaar een beleidskader dat resultaten oplevert en zorgt voor voorspelbare en gecoördineerde actie voor het milieu- en klimaatbeleid in Europa.