Naar een verplichte registratie in België van buitenlandse notariële schenkingsakten?

Een wetsvoorstel van 17 juni 2020 heeft tot doel de registratie in België verplicht te maken van elke schenkingsakte met betrekking tot roerende goederen die door een Belgisch rijksinwoner voor een buitenlandse notaris wordt verleden.

Waar gaat dit over?

Artikel 19 van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten bepaalt - in zijn huidige versie - dat Belgische notariële akten verplicht in België moeten worden geregistreerd. Een notariële schenkingsakte verleden voor een Belgische notaris zal dus aanleiding geven tot de heffing van schenkbelasting naar aanleiding van de registratie. De tarieven van het registratierecht van toepassing op schenkingen (gewestelijke materie) staan hieronder vermeld:

Op dit ogenblik vallen buitenlandse notariële schenkingsakten met betrekking tot roerende goederen niet onder deze bepaling en geven zij dus geen aanleiding tot de heffing van de bovenvermelde schenkbelasting in België, behalve in geval van vrijwillige aanbieding ter registratie in België. Echter, bij gebrek aan vrijwillige registratie van de buitenlandse schenkingsakte, is erfbelasting verschuldigd bij het overlijden van de schenker (Belgisch rijksinwoner) binnen een termijn van 3 jaar na de schenking[1].

In het kader van successieplanning met betrekking tot roerende waarden of liquiditeiten is het gebruikelijk om een schenking te doen voor een Nederlandse of Zwitserse notaris. Er is geen schenkbelasting verschuldigd ter gelegenheid hiervan in België, maar het risico bestaat wel dat er erfbelasting verschuldigd zal zijn in geval van overlijden van de schenker binnen de hoger vermelde periode van 3 jaar. Dezelfde regels zijn bijvoorbeeld ook van toepassing op een bankgift. De tarieven van de erfbelasting (ook een gewestelijke materie) staan hieronder vermeld:

ERFBELASTING/SUCCESSIERECHTEN - normale regime

Het doel van voormeld wetsvoorstel is om de registratie van buitenlandse notariële schenkingsakten in België verplicht te maken, ongeacht of het gaat om schenkingen in volle eigendom of met voorbehoud van vruchtgebruik. Wat de handgiften en bankgiften betreft, zou dit wetsvoorstel niets veranderen, hetgeen bevestigd werd in de pers door de initiatiefnemers van het genoemde wetsvoorstel. Deze handgiften en bankgiften zouden dus mogelijk blijven zonder verplichte registratie (en dus zonder betaling van schenkbelasting , maar met het risico dat er erfbelasting verschuldigd zal zijn in geval van overlijden binnen 3 jaar na de schenking).

Het is merkwaardig dat het wetsvoorstel in zijn huidige vorm, de registratie in België van elke akte van schenking voor een buitenlandse notaris verplicht stelt, ongeacht of deze betrekking heeft op een roerend of een onroerend goed. In de toelichting bij dit wetsvoorstel wordt echter alleen melding gemaakt van schenkingen van roerende goederen verleden in het buitenland. Een vrijstelling van schenkbelasting van schenkingen van buitenlands onroerend goed is trouwens al expliciet voorzien in de drie gewesten .[1]

Er dient op gewezen te worden dat dit wetsvoorstel in werking treedt 10 dagen na de publicatie van de wet in het Belgisch Staatsblad. Als deze tekst in zijn huidige vorm zou worden aangenomen, rest er nog weinig tijd voor Belgische schenkers die van het huidige regime willen genieten. Rekening houdend met de belangrijke impact van de voorgestelde wijziging, zou het toch aangewezen zijn om een overgangsperiode te voorzien, al is het maar van enkele maanden.

We volgen de evolutie van dit wetsvoorstel op de voet en zullen niet nalaten om u hiervan op de hoogte te houden. Mocht u vragen hebben, aarzel dan niet om contact op te nemen met uw contactpersoon bij Tiberghien.

Alain Van Geel – alain.vangeel@tiberghien.com

Emilie Van Goidsenhoven – emilie.vangoidsenhoven@tiberghien.com

Griet Vanden Abeele – griet.vandenabeele@tiberghien.com

Hanne Verlinden – hanne.verlinden@tiberghien.com

[1] Artikel 2.8.6.0.1 VCF en artikel 159 W.Reg.

[1] Deze termijn zal wellicht verlengd worden tot 4 jaar in het Vlaamse Gewest. Bovendien bedraagt de termijn er 7 jaar ingeval een schenking van een familiale vennootschap of onderneming niet ter registratie in België wordt aangeboden.

Bron: Tiberghien