Oekraïne: EU neemt achtste pakket sancties tegen Rusland aan

De Commissie is tevreden dat de Raad een achtste pakket zware sancties tegen Rusland heeft vastgesteld vanwege de agressie van dat land tegen Oekraïne. Het pakket is in nauw overleg met onze internationale partners tot stand gekomen en is een reactie op de aanhoudende escalatie en de illegale oorlog die Rusland tegen Oekraïne voert, onder meer door op basis van schijnreferenda op illegale wijze Oekraïens grondgebied te annexeren, door extra troepen te mobiliseren en door openlijk met kernwapens te dreigen.

Achtergrond

Door de nieuwe EU-invoerverboden zal Rusland 7 miljard euro aan inkomsten mislopen. De uitvoerbeperkingen zullen de toegang van het militair-industrieel complex van het Kremlin tot belangrijke componenten en technologieën, en de toegang van de Russische economie tot Europese diensten en expertise verder beperken. De sancties snijden het Russische leger en zijn leveranciers ook af van nog meer specifieke goederen en uitrusting voor de oorlog op Oekraïens grondgebied. Daarnaast legt het pakket de basis voor het rechtskader voor de toepassing van het door de G7 beoogde olieprijsplafond.

​Waaruit bestaat het pakket precies?​

> Uitbreiding van de sanctielijst

Er zijn nog een aantal personen en entiteiten aan de sanctielijst toegevoegd, meer bepaald vanwege hun betrokkenheid bij de Russische bezetting, de illegale annexatie door Rusland en de door Rusland georganiseerde schijnreferenda in de bezette gebieden van de regio's Donetsk, Loehansk, Cherson en Zaporizja. Verder gaat het om personen en entiteiten die actief zijn in de defensiesector, zoals hooggeplaatste en militaire functionarissen en bedrijven die de Russische strijdkrachten ondersteunen. De EU blijft ook actoren viseren die desinformatie over de oorlog verspreiden.

Deze beperkende EU-maatregel is met name gericht tegen belangrijke besluitvormers, oligarchen, hooggeplaatste militaire functionarissen en propagandisten die verantwoordelijk zijn voor het ondermijnen van de territoriale integriteit van Oekraïne.

> Uitbreiding van de beperkingen tot de regio's Cherson en Zaporizja

Zoals bekend, zijn er eerder al beperkende maatregelen genomen naar aanleiding van het erkennen van de niet onder regeringsgezag vallende gebieden in de Oekraïense regio's Donetsk en Loehansk en het sturen van Russische strijdkrachten naar die gebieden. In het kader van dit pakket wordt het geografische toepassingsgebied van die maatregelen uitgebreid tot alle niet onder regeringsgezag vallende Oekraïense gebieden in de regio's Donetsk, Loehansk, Zaporizja en Cherson.

> Nieuwe uitvoerbeperkingen

Er zijn extra uitvoerbeperkingen ingevoerd om de toegang van Rusland tot militaire, industriële en technologische producten te beperken en het land minder kans te geven zijn defensie- en veiligheidssector te ontwikkelen.

Het gaat dan onder meer om een verbod op de uitvoer van kolen, waaronder cokeskolen (gebruikt in Russische industriële installaties), specifieke elektronische componenten (voor Russische wapens), technische producten voor de luchtvaartsector en bepaalde chemische stoffen.

Ook is een verbod ingevoerd op de uitvoer van handvuurwapens en andere goederen in het kader van de antifolterverordening.

> Nieuwe invoerbeperkingen

De aanvullende invoerbeperkingen die zijn goedgekeurd, vertegenwoordigen een waarde van bijna 7 miljard euro.

Het gaat onder meer om Russische eindproducten en halffabricaten van staal (met een overgangsperiode voor sommige halffabricaten), machines en toestellen, kunststoffen, voertuigen, textiel, schoeisel, leder, keramiek, bepaalde chemische producten en andere dan gouden juwelen.

> Toepassing van het olieprijsplafond van de G7

Dit pakket valt samen met de start van de uitvoering van het G7-akkoord over de Russische olie-uitvoer in de EU. Hoewel het EU-verbod op de invoer van Russische ruwe olie over zee volledig overeind blijft, zouden Europese exploitanten dankzij het prijsplafond het vervoer van Russische olie naar derde landen kunnen uitvoeren en ondersteunen, mits de prijs onder een vooraf vastgesteld plafond blijft. Mede door deze maatregel zullen de Russische inkomsten verder dalen en zullen de mondiale energiemarkten bevoorraad en dus stabiel blijven. De maatregel zal daardoor ook helpen om de inflatie aan te pakken en de energiekosten stabiel te houden in een tijd waarin heel Europa zich grote zorgen maakt over de hoge kosten en vooral de hoge brandstofprijzen.

Deze maatregel wordt nauw gecoördineerd met de G7-partners en zou – na een nieuw besluit van de Raad – van kracht worden per 5 december 2022 voor ruwe olie en per 5 februari 2023 voor geraffineerde aardolieproducten.

> Beperkingen ten aanzien van staatsbedrijven

Dit sanctiepakket verbiedt EU-onderdanen om functies te bekleden in de bestuursorganen van bepaalde staatsbedrijven.

Het Russisch scheepvaartregister wordt toegevoegd aan de lijst van staatsbedrijven waarvoor een transactieverbod geldt.

> Financiële diensten, IT-adviesdiensten en andere zakelijke diensten

De bestaande verbodsbepalingen voor cryptoactiva zijn aangescherpt: alle diensten op het gebied van portemonnees, rekeningen en bewaring van cryptoactiva zijn nu verboden, ongeacht het bedrag van de portemonnee (eerder was een bedrag tot 10 000 euro toegestaan).

Het pakket breidt de lijst diensten die niet langer aan de regering van Rusland of aan in Rusland gevestigde rechtspersonen mogen worden verleend, uit met IT-adviesdiensten, diensten op het gebied van juridisch advies, architectuur- en ingenieursdiensten. Het belang van deze maatregel is groot omdat hij de industriële capaciteit van Rusland, die sterk afhankelijk is van de invoer van deze diensten, kan verzwakken.

> Maatregelen tegen omzeiling van sancties

De EU heeft een nieuw criterium voor plaatsing op de lijst ingevoerd, waardoor zij personen kan bestraffen die inbreuken op het verbod tegen het omzeilen van de sancties vergemakkelijken.

Meer informatie

De EU-sancties tegen Rusland blijken doeltreffend te zijn. Ze maken het Rusland moeilijker om nieuwe wapens te produceren, bestaande wapens te herstellen en materiaal te transporteren.

De geopolitieke, economische en financiële gevolgen van de aanhoudende Russische agressie zijn duidelijk, aangezien de oorlog de mondiale grondstoffenmarkten heeft verstoord, met name voor agrovoedingsproducten en energie. De EU blijft erop toezien dat haar sancties de uitvoer van energie en agrovoedingsmiddelen uit Rusland naar derde landen ongemoeid laten.

Als hoedster van de EU-Verdragen houdt de Europese Commissie toezicht op de handhaving van de EU-sancties in de hele EU.

De EU is eensgezind in haar solidariteit met Oekraïne. Zij zal, samen met haar internationale partners, Oekraïne en het Oekraïense volk blijven steunen, onder meer via extra politieke, financiële en humanitaire bijstand.

Meer informatie

• Website van de Europese Commissie over de EU‑sancties tegen Rusland en Belarus
• Website van de Europese Commissie over Oekraïne
• Vragen en antwoorden over beperkende maatregelen

Bron : Europese Commissie, pershoek, 6 oktober 2022