Tijdelijke werkloosheid overmacht voor werknemers als hun kind door de coronamaatregelen niet naar het kinderdagverblijf, de school of een centrum voor opvang van personen met een handicap kan gaan

Voor welke situaties kan deze vorm van tijdelijke werkloosheid worden aangevraagd?

Een werknemer heeft het recht afwezig te zijn van het werk en uitkeringen tijdelijke werkloosheid wegens overmacht aan te vragen wanneer hij moet instaan voor de opvang van:

• een minderjarig kind met wie hij samenwoont en dat niet naar het kinderdagverblijf of naar de school kan gaan;
• een minderjarig kind met wie hij samenwoont en dat afstandsonderwijs moet volgen;
• een kind met een handicap dat hij ten laste heeft, ongeacht de leeftijd, dat niet naar een centrum voor opvang van personen met een handicap kan gaan;
• een kind met een handicap dat hij ten laste heeft, ongeacht de leeftijd, dat een intramurale of extramurale dienstverlening georganiseerd of erkend door de gemeenschappen niet kan volgen.

Het feit dat het kind niet naar het kinderdagverblijf, de school of het centrum voor opvang van personen met een handicap kan gaan, moet te wijten zijn aan:

• ofwel de sluiting of tijdelijke stopzetting van de dienst door een maatregel om de verspreiding van het coronavirus te beperken. Het kan daarbij ook gaan om een gedeeltelijke sluiting van een school of opvangcentrum (bijvoorbeeld enkel bepaalde klassen van een school worden gesloten of een gedeeltelijke stopzetting van de dienstverlening voor gehandicapten);
• ofwel het feit dat het kind zelf in quarantaine of in isolatie moet om de verspreiding van het coronavirus te beperken.

Opmerking:

• Indien de werknemer samenwoont met een andere ouder van het kind, kan dat recht voor éénzelfde periode maar worden toegekend aan een van beiden;
• In een situatie van alternerende huisvesting kan dat recht enkel worden gevraagd door de werknemer die gedurende de periode van sluiting, quarantaine … effectief samenwoont met het kind.

Er kan voor eenzelfde periode voor hetzelfde kind dus altijd maar één persoon gebruikmaken van dat recht.

Er kunnen uitkeringen tijdelijke werkloosheid wegens overmacht worden toegekend, zolang het kind om een van voormelde redenen niet terug naar het kinderdagverblijf, de school of het centrum voor opvang van personen met een handicap kan gaan of geen gebruik kan maken van de dienstverlening voor personen met een handicap.

Verduidelijking: sluiting van de instelling en quarantaine van het kind

Sluiting van de instelling

Voorbeelden:

• Een kind kan niet naar school omdat de school gesloten is wegens een coronamaatregel. De ouder die samenwoont met het kind en die daardoor niet kan gaan werken, kan tijdelijke werkloosheid overmacht voor de opvang van het kind vragen.
• Een kind kan niet naar school omdat de school gesloten is wegens een coronamaatregel. De ouder die samenwoont met het kind zit reeds in quarantaine, maar kan telewerken. Die ouder kan zijn telewerk stopzetten en tijdelijke werkloosheid overmacht voor de opvang van het kind vragen.

Kan eveneens worden beschouwd als een sluiting van een school als gevolg van een maatregel om de verspreiding van het coronavirus te beperken:

• de beslissing van een gemeenschap om de schoolvakantie te verlengen (bijvoorbeeld de verlenging van de kerstvakantie met één week);
• de organisatie van afstandsonderwijs.

Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht voor de opvang van een kind is enkel mogelijk voor de dagen waarop de instelling (school, crèche) gewoonlijk geopend is en voor de dagen waarop contractueel is voorzien dat de werknemer werkt.

Quarantaine van het kind

Voorbeeld:

Het kind moet in quarantaine omdat het in contact is geweest met een besmet persoon. De werknemer die met het kind samenwoont, kan tijdelijke werkloosheid wegens overmacht aanvragen voor de opvang van het kind.

Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht voor de opvang van een kind is niet mogelijk als het kind terugkeert van vakantie uit een land dat bij vertrek een rode zone was.

Welke stappen moet de werknemer ondernemen?

De werknemer moet zijn werkgever onmiddellijk op de hoogte brengen.

• Als de instelling sluit of overschakelt op afstandsonderwijs, moet de bevoegde instelling deel A van het document ‘opvang kind sluiting corona’ (*) invullen en ondertekenen. Daarna moet de werknemer deel B invullen en ondertekenen en vervolgens het volledig ingevuld document aan zijn werkgever bezorgen.

(*) De school moet dit document niet invullen in geval van een volledige of gedeeltelijke sluiting van de scholen als gevolg van een algemene maatregel uitgaande van een bevoegde gemeenschap (bijvoorbeeld verlenging van een schoolvakantie), tenzij de werkgever hierom verzoekt (bijvoorbeeld om zekerheid te hebben dat het kind is ingeschreven in een school die onder het toepassingsgebied van de algemene maatregel tot sluiting valt).

• Als het kind in quarantaine moet, moet de werknemer het document ‘opvang kind quarantaine corona’ zelf invullen en ondertekenen en samen met het quarantainegetuigschrift aan zijn werkgever bezorgen.

De werkgever mag de tijdelijke werkloosheid niet weigeren op basis van die documenten.

Indien dat nodig is, moet de werknemer ook nog een uitkeringsaanvraag indienen bij zijn uitbetalingsinstelling (ACV, ABVV, ACLVB of HVW). Dat is bijvoorbeeld het geval als de werknemer voor de eerste keer werkloosheidsuitkeringen aanvraagt.

Welke stappen moet de werkgever ondernemen?

Sinds 1 oktober 2020 is de vereenvoudigde procedure voor tijdelijke werkloosheid opnieuw ingevoerd voor alle werkgevers. Werkgevers hoeven dus geen mededeling van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht naar de RVA te sturen.

Maar de werkgever moet de voormelde documenten (de aanvraag verlof opvang kind sluiting corona of de aanvraag verlof opvang kind quarantaine corona samen met het quarantainegetuigschrift) wel ter beschikking van de RVA houden die die eventueel ter controle kan opvragen.

De werkgever moet geen controlekaart C3.2A aan zijn werknemer bezorgen. Hij moet enkel op het einde van de maand de uren tijdelijke werkloosheid aangeven op de aangifte sociaal risico scenario 5, met de code aard van de dag overmacht (code 5.4).

Hoeveel bedraagt de uitkering?

Een werknemer die tijdelijk werkloos wordt gesteld voor de opvang van een kind krijgt 70% van zijn (begrensde) loon. Daarop wordt 15% bedrijfsvoorheffing ingehouden. Naast zijn werkloosheidsuitkering krijgt hij nog een supplement van 5,74 euro per dag.

Opgelet! Om werkloosheidsuitkeringen te ontvangen, moet de werknemer ook voldoen aan bepaalde vergoedbaarheidsvoorwaarden. Zo moet de werknemer arbeidsgeschikt zijn en is het bijvoorbeeld mogelijk dat de uitkering niet kan worden gecumuleerd met een nevenactiviteit.