Verdwijnt één van de oudste beroepen ter wereld

Het is voor u misschien verrassend nieuws, maar boekhouden is één van de oudste beroepen ter wereld. In het Louvre ligt een kleitablet met de balans van een boerderij, gespreid over tien kolommen. Deze dateert uit 2040 voor Christus! De moderne boekhouding ziet pas het daglicht in de vijftiende eeuw: de Italiaanse broeder Luca Bartolomes Pacioli, geboren in 1445, de uitvinder van de dubbele boekhouding.

Een onverwachte wending

Eeuwenlang pronken de boekhouders over hun resultatenrekeningen, maar in 2015 luiden de doodsklokken. Het verdict lijkt onherroepelijk: na de platenwinkels en de reisbureaus uberized ook de boekhouding. Millennia van trouwe en goede dienstverlening leken het tij niet te kunnen keren. Amid Faljaoui, directeur Franstalige publicaties bij Roularta, schreef het in een van zijn columns voor WinBooks: “Regelmatig verschijnt er een artikel waarin verteld wordt dat de boekhouding weldra verdwijnt als gevolg van ‘disruptieve’ start-ups, net zoals taxi’s de concurrentieslag met Uber dreigen te verliezen. Men noemt het zelfs de ‘uberising’ van het boekhouden tegen 2030. ” 0nderzoekers Carl Benedikt Frey en Michael Osborne van Oxford University gooiden een knuppel in het techno-optimisme, met een analyse voor meer dan 700 beroepen waarvoor robotisering dreigt. De waarschijnlijkheid van het beroep boekhouden wordt geschat op 95%.

Loos alarm

Robotisering wordt geleidelijk aan realiteit, maar dat wil niet zeggen dat het beroep van boekhouden zal verdwijnen. Verschillende specialisten zijn van mening dat de digitalisering definitief is ingetreden en binnen drie tot vijf jaar een duidelijke impact zal hebben op het beroep. De boekhouder wordt ontlast van een groot deel van het boekingswerk en de informatieverwerking. Op die manier krijgt hij de tijd om zijn klant te begeleiden en te adviseren. Zijn aandacht gaat dan vooral naar gegevenscontrole en de interpretatie van cijferresultaten. Hij stelt tevens dashboards ter beschikking van zijn klanten.

De boekhouder behoudt altijd de controle en staat ‘garant’ voor de correctheid van de stand van zaken van een onderneming.

Niemand ontkent dat boekhouding vandaag steunt op nieuwe informatie- en communicatietechnologie, zoals dematerialisering, automatische boekingen, of factuurverwerking door externen of op andere locaties. Maar dat is een voortschrijdende evolutie, en het einde is nog niet in zicht.

Hoe gaat dat concreet?

De klant van de fiduciaire stuurt al zijn gedigitaliseerde documenten naar een uitwisselingsplatform: elektronische facturen, scans, pdf’s, … Alles wordt er gecentraliseerd en alle betrokkenen hebben er toegang toe. Een karakterherkenningssoftware verwerkt elke nieuwe factuur en registreert ze in het dossier van de klant. Rekeningafschriften in de vorm van CODA-bestanden komen ook in het systeem. Als de boekhouder dat wil, worden ze automatisch verwerkt. Ook de salarisverwerking (DV salarissen) kan zo gebeuren. Het resultaat? Een regelmatige update van de verschillende dossiers die de boekhouder behandelt.

Aanzienlijke voordelen

• De boekhouder spreidt zijn werk over het hele jaar en wordt ontlast van het saaie karwei van de boekingen. Er komt tijd vrij om zich toe te leggen op zijn échte toegevoegde waarde.
• De klant krijgt regelmatig een duidelijke en nauwkeurige kijk op de evolutie van zijn cijfers via interactieve dashboards.
• Alles zit samen op één plaats en de klant heeft toegang via internet.

De accountant is voortaan meer expert dan boekhouder. Hij focust zich almaar meer op de kwalitatieve aspecten en de interpretatie van de cijfers. Dat wordt er niet eenvoudiger op met de wetgeving die voortdurend wijzigt en een economie die steeds internationaler wordt. Digitale boekhoudsystemen worden ‘intelligenter’, maar de boekhouder blijft altijd aan het roer. Tegen de doemberichten uit 2015 in, gaat het om een langzame evolutie waarbij iedere speler participeert in het veranderingsproces.

Fabienne Bauduin, hoofd van de boekhoudafdeling bij hogeschool EPHEC in Louvain-la-Neuve, ziet die verschuiving ook in de hogescholen: “Volgens ons verdwijnt het beroep niet, maar krijgt het een rijkere inhoud. Wij vinden het belangrijk om onze studenten bewust te maken van deze evolutie. In samenwerking met WinBooks, worden onze studenten gevoelig voor dit ‘nieuwe beroep’ van boekhouder – met een onderwijs dat de nieuwe digitale hulpmiddelen inzet. De docenten boekhouding zijn het ermee eens: boekhouder, accountant en fiscaal expert blijven ontegensprekelijk beroepen met toekomstperspectief. De job van de boekhouders verandert heel sterk, maar zij blijven noodzakelijke gesprekspartners. Willen ze op één lijn blijven met hun klanten in een concurrentiële economie, dan moeten ze de techniek van de boekhouding en de fiscaliteit beheren, sneller inzicht krijgen in de nieuwe technologieën en deze toepassen. Er is geen sprake van de ondergang van het beroep, maar wel een evolutie van het beroep, waarin analyse en communicatie van primordiaal belang zijn. De menselijke interactie blijft onvervangbaar. Ik durf zelfs te zeggen dat het beroep vandaag interessanter is dan ooit. Dankzij de tijdwinst door digitalisering en software krijgt de boekhouder de mogelijkheid om zich te richten op de reële behoeften van de klant. Beheersadvies om de groei te begeleiden en te ondersteunen, dashboards om hun activiteiten op te volgen, advies omtrent de fiscaliteit, … de verwachtingen van de klanten overtreffen de wettelijke bepalingen.”

‘Creatieve destructie’

Deze bekende term van de twintigste-eeuwse economist Joseph Schumpeter beschrijft het proces dat zich voortdurend afspeelt in de economie: terwijl bepaalde activiteiten verdwijnen, komen er nieuwe in de plaats. In 2015 overheerste het pessimisme, maar vandaag ziet de toekomst er veelbelovend uit. Er blijven heel wat uitdagingen, met als voornaamste de opleiding van de huidige en volgende generatie boekhouders. Maar uiteindelijk wordt de rol van de boekhouder belangrijker. Hij staat dichter bij het bedrijf en helpt het bedrijf dankzij zijn expertise evolueren en zich ontwikkelen. Een van de oudste beroepen ter wereld koppelt vandaag verandering en technologie aan impact op de beslissingen. Wordt boekhouden de droomjob van de toekomst?

https://www.winbooks.be/nl/profile/fiduciaires