Een maand na de slotmanifestatie van de Conferentie over de toekomst van Europa heeft de Commissie een mededeling gepresenteerd met een beoordeling van wat nodig is voor de follow-up van de voorstellen, een overzicht van de volgende stappen en een uiteenzetting van hoe het best lering kan worden getrokken uit de conferentie en participatieve democratie kan worden verankerd in de beleids- en wetgevingsvorming van de EU.
Voorzitter Von der Leyen riep in haar politieke beleidslijnen van juli 2019 op tot een Conferentie over de toekomst van Europa, als onderdeel van een visie voor een nieuwe impuls voor Europese democratie, en verbond zich ertoe de resultaten ervan op te volgen.
De Conferentie over de toekomst van Europa, die op de Dag van Europa 2021 van start ging, duurde een jaar. Het was een ongekende pan-Europese oefening in overlegdemocratie - de grootste en meest uitgebreide in haar soort. De Conferentie verbond mensen van alle leeftijden, landen en achtergronden, van wie velen nog nooit met de Europese Unie te maken hadden gehad of niet vertrouwd waren met haar institutionele structuur. Elkeen bracht met zijn eigen verhaal, gezichtspunt, taal en identiteit zijn verwachtingen over Europa over het voetlicht, met een gemeenschappelijke visie op de toekomst van Europa als resultaat
Voorzitter Ursula von der Leyen: “De Europese burgers hebben ons een grote verscheidenheid aan zeer interessante ideeën om onze Unie te verbeteren, aangereikt: 49 gedetailleerde voorstellen en meer dan 300 maatregelen om het dagelijks leven te verbeteren. Om te bouwen aan een betere toekomst. Wij beloofden hieraan een vervolg te zullen geven. De mededeling van vandaag is de eerste stap in die richting.Ik zal altijd aan de kant staan van degenen die onze Unie via hervormingen willen verbeteren
Begin juni heeft het Europees Parlement een resolutie aangenomen met voorstellen tot wijziging van de Verdragen volgens de gewone herzieningsprocedure. Een van de eerste voorstellen van de leden van het Europees Parlement betrof de afschaffing van het vetorecht van de lidstaten op de meeste gebieden en de versterking van de Europese integratie op het gebied van gezondheid, energie, defensie en sociaal en economisch beleid. De leden van het Europees Parlement hebben zich ertoe verbonden de voorstellen van de conferentie op te volgen en zullen deze in hun wetgevingswerkzaamheden opnemen en verdere voorstellen tot wijziging van het Verdrag indienen. Verwacht wordt dat de 27 staatshoofden en regeringsleiders de resultaten van de conferentie zullen bespreken tijdens de bijeenkomst van de Europese Raad op 23 en 24 juni 2022. De Raad Algemene Zaken zal op 21 juni een bespreking wijden aan de follow-up, op basis van een alomvattende voorlopige technische beoordeling van de voorstellen.
De Commissie is van mening dat, wil de beoordeling van de voorstellen geloofwaardig zijn, het van essentieel belang is om de geest en de letter van de voorstellen in acht te nemen – zonder enige herinterpretatie of selectie. Dat is wat in de bijlage bij deze mededeling wordt uiteengezet. De 49 voorstellen zijn onderverdeeld in dezelfde thematische gebieden als door de Conferentie zijn gekozen, waarbij de beoordeling van de Commissie voor elk gebied wordt uiteengezet.
De bijlage bevat vier categorieën antwoorden: bestaande initiatieven die betrekking hebben op de voorstellen (bv. de Europese klimaatwet); initiatieven die de Commissie al heeft voorgesteld en die het Europees Parlement en de Raad zouden moeten aannemen (bv. het nieuwe migratiepact); geplande acties waarmee uitvoering aan de ideeën zal worden gegeven en waarin nieuwe overwegingen zijn verwerkt die de Conferentie heeft aangereikt (bv. de wet inzake mediavrijheid); en nieuwe initiatieven of werkterreinen die geïnspireerd zijn op de voorstellen en onder de bevoegdheid van de Commissie vallen (bv. kwesties in verband met geestelijke gezondheid).
De eerste reeks nieuwe voorstellen zal worden aangekondigd in de toespraak van voorzitter Von der Leyen over de Staat van de Unie in september 2022 alsook in de begeleidende intentieverklaring. Deze voorstellen zullen, naast andere voorstellen, worden opgenomen in het werkprogramma van de Commissie voor 2023 en daarna. Bij de follow-up zal de Commissie ervoor zorgen dat nieuwe hervormingen en beleidsmaatregelen enerzijds en discussies over de noodzaak van verdragswijzigingen anderzijds elkaar niet uitsluiten, waarbij de nadruk ligt op het optimaal benutten van wat momenteel mogelijk is, maar de Commissie wel openstaat voor eventueel noodzakelijke verdragswijzigingen.
Vicevoorzitter Dubravka Šuica “Het succes van de Conferentie over de toekomst van Europa is het resultaat van de toewijding, betrokkenheid en doortastendheid van alle betrokken burgers. Zij hebben duidelijk hun visie op de toekomst verwoord en de verwezenlijking van die visie aan ons toevertrouwd.”
Vicevoorzitter Maroš Šefčovič: “Mensen uit heel Europa hebben er enorm veel energie en inspanningen voor over gehad om overeenstemming te bereiken over deze 49 voorstellen. Ik was daar direct getuige van, met name op het gebied van gezondheid. Het is nu aan ons in de EU-instellingen om met net zoveel energie en inspanningen hun oproep te beantwoorden. Door ons in het werkprogramma van de Commissie voor 2023 te baseren op de resultaten van de Conferentie, kunnen we de burgers duidelijk laten zien dat we niet alleen naar hen hebben geluisterd, maar hen ook werkelijk hebben gehoord.”
Vicevoorzitter Věra Jourová: “De Conferentie over de toekomst van Europa heeft een impuls gegeven om meer aandacht te besteden aan de Europese burgers. Nu moeten we met tastbare resultaten komen. De mededeling van vandaag is de eerste stap op weg naar de verwezenlijking van die resultaten en vormt een concrete follow-up van de aanbevelingen die burgers hebben gedaan.”
Bron : Europese Commissie, pershoek, juni 2022