Wat gebeurt er met uw collectief bonusplan (CAO 90) tijdens Covid-19?

De collectieve arbeidsovereenkomst nr. 90 van 20 december 2007 betreffende de niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen maakt het mogelijk om in een onderneming een collectieve bonus toe te kennen die voor uw medewerkers een voordelige fiscale behandeling met zich meebrengt.

Concreet maakt een dergelijke bonus de toekenning mogelijk van “voordelen gebonden aan de collectieve resultaten van een onderneming of van een groep van ondernemingen ofwel van een welomschreven groep van werknemers, op basis van objectieve criteria. Deze voordelen hangen af van de verwezenlijking van duidelijk aflijnbare, transparante, definieerbare/meetbare en verifieerbare doelstellingen, met uitzondering van individuele doelstellingen en doelstellingen waarvan de verwezenlijking kennelijk zeker is op het ogenblik van de invoering van een systeem van resultaatsgebonden voordelen.”

Het betreft een collectief bonusstelsel. Collectief verwijst hier naar twee aspecten: ten eerste is de bonus gericht op alle werknemers van de onderneming of op een welomschreven groep werknemers (een categorie van werknemers, een afdeling, een dienst, een werkplaats, een team, …). Ten tweede zijn de doel-stellingen collectief, wat betekent dat de resultaten van de onderneming of van een groep werknemers beloond worden en niet de individuele prestaties van elke werknemer.

De bonus moet transparant zijn: hij is gebaseerd op een vooraf gedefinieerd mechanisme en duidelijk gekoppeld aan de resultaten van de onderneming of van een groep werknemers. Potentiële begunstigden moeten bovendien identificeerbaar zijn.

De voordelen zijn onzeker: ze zijn rechtstreeks afhankelijk van het bereiken van de gestelde doelen. Op het moment dat het bonusplan ingevoerd wordt, is het dus niet zeker dat het voordeel uitbetaald zal worden.

Ten slotte zijn de begunstigde werknemers hetzij alle werknemers van de onderneming, hetzij een (wel-omschreven) groep werknemers.

De doelstellingen zijn al dan niet financieel (omzet, prestaties van de onderneming, verbetering van de klanttevredenheid, beter milieubeheer, verhoging van de graad van marktpenetratie van een product, vermindering van productieafval, verkrijgen van een ISO-norm, …).

De doelstellingen moeten objectief verifieerbaar zijn: het bonusplan moet een objectieve methode voor-zien om de resultaten te controleren. De verificatie kan dus niet afhankelijk zijn van de persoonlijke mening van de een of de andere persoon. De doelstellingen moeten geverifieerd worden over een referentieperiode van minstens 3 maanden. Het moet gaan om toekomstige doelstellingen: er kan dus geen bonusplan ingericht worden om doelstellingen te belonen die ten tijde van de invoering van het plan al bereikt zijn.

Wat kan u doen als u vandaag weet dat het bonusplan dat van toepassing is binnen uw onderneming en dat op 30 april 2020 ingediend werd, doelstellingen bevat die vanwege de huidige crisis niet gehaald zullen worden? Om na te gaan of de in het bonusplan bepaalde doelstellingen behaald zijn, moet immers rekening gehouden worden met de resultaten behaald tijdens de volledige referteperiode. De lockdown-periode kan daarbij niet geneutraliseerd worden.

Indien u uw werknemers toch nog de kans wenst te geven om een collectieve bonus te behalen voor dit jaar, kan u een nieuw plan neerleggen met een nieuwe referentieperiode en nieuwe doelstellingen. Niets verbiedt een werkgever immers om verschillende plannen in hetzelfde kalenderjaar in te dienen. U moet er alleen wel voor zorgen dat de te bereiken doelstellingen volledig anders zijn dan degene die in het eerste plan voorzien zijn. Het kan immers niet de bedoeling zijn om het eerste plan te gaan “corrigeren”. Deze doelstellingen kunnen bijvoorbeeld gekoppeld worden aan de heropstart van uw activiteiten of aan het verminderen van uw kosten (papierverbruik, enz.). Er zit nog geen haast bij. U heeft nog even de tijd om een collectief bonusplan in te voeren dat (uiterlijk) de periode van oktober tot december 2020 dekt en dat tot 31 oktober 2020 neergelegd kan worden. Dit schept dus mogelijkheden om uw medewerkers te blijven motiveren, zelfs in deze coronacrisis.

Bron: BECI