Apple, Alphabet, Meta, Amazon, Microsoft en ByteDance moeten volledig voldoen aan alle verplichtingen van de digitalemarktenverordening.

De digitalemarktenverordening heeft tot doel de digitale markten in de EU betwistbaarder en eerlijker te maken. Bij deze verordening worden nieuwe regels vastgesteld voor tien aangewezen kernplatformdiensten – zoals onlinemarktplaatsen, appstores en onlineadvertentie- en -berichtendiensten – en nieuwe rechten toegekend aan Europese bedrijven en eindgebruikers.

In de EU gevestigde zakelijke gebruikers die afhankelijk zijn van diensten van de zes poortwachters om hun klanten te bereiken, beschikken sinds vandaag over nieuwe mogelijkheden. Zij kunnen nu bijvoorbeeld:

• profiteren van een eerlijke behandeling en een gelijk speelveld wanneer zij concurreren met poortwachtersdiensten op hun platforms;
• verzoeken om interoperabiliteit met poortwachtersdiensten om nieuwe innovatieve diensten aan te bieden;
• hun apps verkopen via andere kanalen dan de appstores van de poortwachters;
• gegevens raadplegen die door hun activiteiten worden gegenereerd op poortwachterplatforms;
• aanbiedingen promoten en contracten met klanten afsluiten buiten de poortwachterplatforms.

Eindgebruikers profiteren van meer keuzemogelijkheden en innovatie in de digitale ruimte in Europa. Zij kunnen nu:

• hun keuzevrijheid herwinnen – ze zijn niet meer gebonden aan de standaardkeuzes van poortwachters en kunnen nu andere appstores en diensten kiezen dan die van de poortwachters;
• meer controle over hun gegevens krijgen, aangezien ze kunnen beslissen of de poortwachter hun accounts kan koppelen en zo hun persoonsgegevens bij verschillende diensten kan traceren en combineren;
• gemakkelijk gegevens verkrijgen, gebruiken en van de ene dienst of app naar de andere overdragen, waarbij naadloze gegevensback-ups kunnen worden gemaakt en tussen diensten kan worden geschakeld;
• alternatieve elektronische identificatie- of in-app-betalingsdiensten gebruiken.

Poortwachters zijn begonnen met het testen van maatregelen om vóór de deadline aan de digitalemarktenverordening te voldoen, wat aanleiding heeft gegeven tot feedback van derden. Vanaf vandaag moeten poortwachters aantonen dat zij de digitalemarktenverordening daadwerkelijk naleven en in nalevingsverslagen aangeven welke maatregelen zij hebben genomen. De openbare versie van deze verslagen is beschikbaar op de speciale webpagina van de Commissie over de digitalemarktenverordening. Daarnaast moeten de aangewezen poortwachters vandaag bij de Commissie een door een onafhankelijke instantie gecontroleerde beschrijving indienen van alle technieken die zij gebruiken voor het profileren van consumenten, naast een niet-vertrouwelijke versie van het verslag.

De Commissie zal de nalevingsverslagen nu zorgvuldig analyseren en beoordelen of de genomen maatregelen effectief zijn om de doelstellingen van de verplichtingen van de digitalemarktenverordening te bereiken. De beoordeling van de Commissie is ook gebaseerd op de input van belanghebbenden, onder meer in het kader van de nalevingsworkshops waar poortwachters hun oplossingen kunnen presenteren.

De Commissie zal niet aarzelen om formele handhavingsmaatregelen te nemen en daarbij gebruik te maken van haar gehele instrumentarium om de digitalemarktenverordening volledig te doen naleven.

Indien de Commissie vermoedt dat er inbreuk op de digitalemarktenverordening wordt gemaakt, kan zij een procedure instellen om de mogelijke inbreuk te onderzoeken. Is er daadwerkelijk sprake van een inbreuk, dan kan de Commissie boetes tot 10 % van de totale wereldwijde omzet van het bedrijf opleggen. In geval van herhaling kunnen de boetes oplopen tot 20 % van die omzet. Bij systematische niet-naleving kan de Commissie bovendien aanvullende maatregelen treffen. Zij kan een poortwachter bijvoorbeeld dwingen een bedrijf of delen daarvan te verkopen, of de poortwachter verbieden met de systematische niet-naleving verband houdende aanvullende diensten te verwerven.

Achtergrond

De digitalemarktenverordening vormt samen met de digitaledienstenverordening één pakket regels die in de hele EU gelden. Deze regels zijn erop gericht een veiligere digitale ruimte te creëren waarin de grondrechten van gebruikers worden beschermd en een gelijk speelveld voor bedrijven tot stand te brengen.

De digitalemarktenverordening heeft tot doel te zorgen voor betwistbare en eerlijke markten in de digitale sector. Deze verordening reguleert poortwachters, oftewel grote digitale platforms die een belangrijke verbinding tussen zakelijke gebruikers en consumenten vormen – door hun positie kunnen zij obstakels in de digitale economie opwerpen.

Op 5 september 2023 heeft de Commissie zes poortwachters aangewezen – Alphabet, Amazon, Apple, ByteDance, Meta en Microsoft – en 22 van hun kernplatformdiensten. Na deze aanwijzing hadden de poortwachters zes maanden de tijd om te voldoen aan de volledige lijst van verplichtingen van de digitalemarktenverordening, die eindgebruikers en zakelijke gebruikers van de poortwachtersdiensten meer keuze en vrijheid biedt. De Commissie heeft een jaarverslag gepubliceerd over de uitvoering van de digitalemarktenverordening in 2023 en de vooruitgang die is geboekt bij de verwezenlijking van de doelstellingen ervan.

Op 12 februari 2024 heeft de Commissie vier marktonderzoeken afgesloten na te hebben vastgesteld dat Apple en Microsoft niet als poortwachters voor de volgende kernplatformdiensten mochten worden aangewezen: berichtendienst iMessage van Apple en onlinezoekmachine Bing, webbrowser Edge en onlineadvertentiedienst Microsoft Advertising van Microsoft.

Op 1 maart 2024 heeft de Commissie kennisgevingen van Booking, ByteDance en X ontvangen over hun diensten die wellicht aan de drempels van de digitalemarktenverordening voldoen, waardoor zij mogelijk de nieuwe EU-regels voor poortwachterplatforms moeten naleven. De Commissie neemt binnen 45 werkdagen, d.w.z. uiterlijk 13 mei 2024, een besluit over deze kennisgevingen.