De Europese Commissie is ingenomen met de aanneming van strengere regels voor het gebruik van gefluoreerde gassen (F-gassen) en ozonafbrekende stoffen (ODS), die momenteel meer dan 3 % van de totale uitstoot van broeikasgassen in de EU uitmaken. Met de afronding van het wetgevingsproces van vandaag is nog een stuk van de Green Deal van de EU voltooid. Deze goedkeuring is een belangrijke stap in de richting van de verwezenlijking van de klimaatdoelstellingen van de EU voor 2030 en klimaatneutraliteit tegen 2050. het zal tegen 500 een extra uitstoot van2miljoen ton CO2050-equivalent elimineren, wat vergelijkbaar is met de gecombineerde jaarlijkse emissies van Frankrijk en België.
Deze nieuwe regels zijn de meest ambitieuze ter wereld. Zij zullen het gebruik van planet-opwarmingsgassen in producten zoals koeling, warmtepompen, klimaatregelingsapparatuur en aerosolsprays voorkomen, waardoor ze klimaatvriendelijker worden. Tegelijkertijd zullen deze regels innovatie stimuleren en nieuwe kansen creëren voor het bedrijfsleven in de EU, en zullen de burgers profiteren van de uitrol van geavanceerde technologieën. De EU blijft ook een voortrekkersrol spelen bij de uitvoering van het Protocol van Montreal en is een positief voorbeeld voor partners overal ter wereld.
Wopke Hoekstra, Commissioner for Climate Action
De nieuwe regels zullen tegen 2050 een einde maken aan het gebruik van fluorkoolwaterstoffen (HFK's), de meest voorkomende F-gassen. In het kader van de nieuwe verordeningen zijn de bestaande quotaniveaus aanzienlijk verlaagd, waardoor de invoer en productie van HFK's op jaarbasis verder zijn beperkt. Tegen 2030 zullen HFK's die in de EU op de markt worden gebracht, met 95 % zijn afgebouwd ten opzichte van het niveau van 2015 en tegen het midden van deze eeuw volledig zijn uitgefaseerd. De regels zullen ook het gebruik van alle F-gassen beperken in apparatuur waar klimaatvriendelijke alternatieven beschikbaar zijn, zoals warmtepompen, schakelinrichtingen voor energietransmissie of producten die in de gezondheidssector worden gebruikt. Nieuwe verplichtingen zullen ook de emissies van F-gassen en ozonafbrekende stoffen van isolatieschuim in oude gebouwen en gebouwen die worden gerenoveerd, verminderen. Deze baanbrekende regels moeten dienen als een positief voorbeeld voor onze partners overal ter wereld en soortgelijke maatregelen met betrekking tot deze gassen in andere landen stimuleren.
Om de uitvoer van klimaatvriendelijke apparatuur te stimuleren en ervoor te zorgen dat schadelijke producten niet op de wereldmarkt worden gebracht, zullen de nieuwe maatregelen inzake F-gassen ervoor zorgen dat verouderde apparatuur die koelmiddelen met een hoog aardopwarmingsvermogen gebruikt, niet uit de EU mag worden uitgevoerd.
Het akkoord van vandaag geeft een duidelijk signaal aan fabrikanten van producten die traditioneel F-gassen gebruiken om, waar mogelijk, hun investeringen in de richting van klimaatvriendelijke alternatieven te sturen. Dit zal innovatie en de ontwikkeling van schone technologieën stimuleren. De prijzen zullen naar verwachting dalen naarmate de markt voor klimaatvriendelijke apparatuur zich uitbreidt, en de nieuwe apparatuur zal doorgaans leiden tot meer energiebesparingen als gevolg van een hogere energie-efficiëntie gedurende de levensduur van de producten.
Nieuwe maatregelen om deze regels beter te handhaven en toezicht te houden op de markt zullen de douane- en toezichtautoriteiten helpen de in- en uitvoer te controleren en de illegale handel in gassen en aanverwante apparatuur aan te pakken.
F-gassen en ODS's zijn zeer krachtige, door de mens geproduceerde broeikasgassen die bijdragen tot de opwarming van de aarde wanneer zij in de atmosfeer worden uitgestoten, en vaak duizenden keer sterker dan koolstofdioxide (CO2). ODS's beschadigen ook de ozonlaag die de aarde beschermt tegen gevaarlijke ultraviolette straling van de zon. Beide stofgroepen worden van oudsher gebruikt in alledaagse toepassingen zoals koeling, klimaatregeling, isolatie, brandbeveiliging, elektriciteitsleidingen en als spuitvoortstuwingsmiddel.
De Commissie heeft in april 2022 twee ontwerpverordeningen voorgesteld tot herziening van de regels inzake F-gassen en ODS's om dit beleid af te stemmen op de klimaatdoelstellingen van de EU en op de internationale regels in het kader van het Protocol van Montreal betreffende stoffen die de ozonlaag afbreken. De verordeningen zijn ook aangepast om de uitvoering en handhaving van de regels te verbeteren. De medewetgevers van de EU bereikten op 5 oktober 2023 een voorlopig akkoord. Het Europees Parlement heeft beide verordeningen op 16 januari 2024 goedgekeurd en de stemming in de Raad van vandaag voltooit het wetgevingsproces. De verordeningen treden in werking 20 dagen na de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Unie.
Verordening gefluoreerde gassen
Verordening betreffende ozonafbrekende stoffen
Maatregelen ter bescherming van de ozonlaag
Bron : Europese Commissie, 29 januari 2024