Is een miljonairstaks een goed idee?

Het Federaal Planbureau heeft berekend dat een netto vermogensbelasting de Belgische Schatkist 4,7 miljard euro zou kunnen opleveren. Het Planbureau maakt echter zelf de opmerking dat de invoering van een dergelijke belasting zeer complex is, en een negatieve impact zou kunnen hebben op de Belgische economie.

Is een miljonairstaks dan een goed idee? Ik denk het niet. Een miljonairstaks is eigenlijk niet meer dan een “achterafbelasting” van laag of niet belast inkomen. En wat meer is - en in deze carnavalstijden mag dit gezegd worden - het is een masker dat andere fiscale problemen maskeert.

Een draadje

Persoonlijk ben ik de mening toegedaan dat een pure belasting op grote vermogens contraproductief werkt, zeker als het gaat om een belasting die het vermogen zelf of een fictief rendement van dat vermogen gaat belasten.

Een dergelijke belasting werkt ontmoedigend, is nefast voor het ondernemerschap, en zorgt voor een risico op fiscale vaandelvlucht. De fiscale problematiek heeft er reeds voor gezorgd dat mensen als Eric Wittouck, Alexandre Van Damme en Fernand Huts ons land fiscaal zijn ontvlucht.

Om uit de discussie te geraken moet men ook naar de kern van het probleem durven kijken. Het is een feit dat grote vermogens konden/kunnen worden opgebouwd met inkomen dat niet of laag belast werd in vergelijking met inkomen uit arbeid. Daar zit volgens mij de kern van de oplossing.

Het debat zou er al totaal anders uitzien indien inkomen uit arbeid en inkomen uit vermogen meer fiscaal neutraal ( lees gelijk ) zouden worden belast. Dit zou overigens niet zo vreemd zijn. De fiscale neutraliteit (in functie van het soort inkomen) was trouwens ook de rode draad van de grote fiscale hervorming van de Amerikaanse president Ronald Reagan uit 1986.

De fiscale lat gelijk leggen, betekent meteen ook zorgen voor fiscale rechtvaardigheid. Indien inkomen uit arbeid en inkomen uit vermogen zo veel als mogelijk gelijk worden belast, moet niemand nog gefrustreerd zijn over een ongelijke belastingdruk, wat toch de kerngedachte is in de discussie over fiscale rechtvaardigheid.

Dat er nog verschillen zullen zijn in inkomen en vermogen, dat is logisch, maar in se kan toch niemand er een probleem mee hebben indien mensen de vruchten plukken van hard te werken, verstandig te ondernemen of slim te beleggen.

De enige vraag die dan nog rest is de vraag, op welke hoogte we de gelijke lat moeten gaan leggen. Wel eerst en vooral moeten we komaf maken met een aantal heilige huisjes van de Belgische fiscaliteit zoals de meerwaardevrijstelling op aandelen, de onderbelasting op huurgelden en de vaste ipv progressieve tarieven op vermogensinkomsten. Daarnaast moeten we de globale belastingdruk op inkomen gaan fixeren. We kunnen de belastingdruk op vermogen op het veel te hoge niveau van de belastingdruk op arbeid brengen, maar dat is fiscale zelfmoord. Veel verstandig is het om de belastingdruk op arbeid te verlagen tot op het niveau van de belastingdruk op vermogen.

Hoeveel die belastingdruk dan uiteindelijk moet bedragen hangt af van politieke keuzes en budgettaire context. Maar in ieder geval is deze piste bewandelen vanuit verschillende oogpunten veel verstandiger dan het invoeren van een miljonairstaks.