Terugval in de aanwervingsplannen : laatste kwartaal 2024 dwingt kmo’s tot voorzichtigheid !!!

Het laatste kwartaal van 2024 zorgt voor meer voorzichtige rekruteringsplannen bij kmo’s (tot 250 werknemers). De aanwervingsplannen dalen. De terugval doet zich voor in onze drie regio’s, al constateert SD Worx zeker verschillen tussen de regio’s. Er is bv. meer sprake van tijdelijke contracten in Brussel en Wallonië. Ook de ontslagplannen verschillen.

Dit zijn de eerste inzichten op basis van een bevraging in september 2024 bij 645 kmo-bedrijfsleiders en personeelsverantwoordelijken naar hun tewerkstellingsplannen.

Annelies Rottiers van SD Worx: “Kmo’s zijn voorzichtiger in hun aanwervingsintenties in het vierde kwartaal. Dit ligt voor een deel aan een gedaalde hoeveelheid werk, maar ook het politieke klimaat beïnvloedt de tewerkstellingsintenties van meer kmo’s.”

België

Het laatste kwartaal van 2024 zorgt voor meer voorzichtige rekruteringsplannen bij kmo’s. Tot eind december van dit jaar wil 32% van de Belgische kmo’s personeel aanwerven, terwijl dit in juni voor het derde kwartaal nog 38% was.

De voorzichtigheid uit zich ook in de aard van het contract. Een op de zes kmo’s (17%) gaat voor een contract van tijdelijke duur (of voor een bepaald werk). Dit is een stijging: er zijn dit kwartaal meer kmo’s die een contract van tijdelijke duur aanbieden dan vorig kwartaal (toen was dit 11%). De andere types van tijdelijke contracten vallen terug, bv. studenten (8%), freelancers (5%), flexi-jobs (5%) en interimarbeid (5%). De meerderheid van de kmo’s die aanwerven, wil dit nog steeds via een ‘overeenkomst onbepaalde duur’ doen, nl. in 60% van de gevallen. Maar dit is het laagste cijfer sinds het begin van het onderzoek in (sinds 2010). Vorig kwartaal was dit bv. nog 66%. Daarnaast is er een verschuiving naar meer deeltijdse jobs (van minder dan 2/3): 16% t.o.v. 11% vorig kwartaal.

De ontslagplannen voor alle Belgische kmo’s blijven stabiel (rond de 11%), maar verschillen sterk per regio. Een op drie (33%) gaat de ontslagen werknemer vervangen, dat is minder dan vorig kwartaal (41%).

Vlaanderen

In Vlaanderen heeft minder dan een op de drie kmo’s aanwervingsplannen (30%). Dit is een terugval t.o.v. vorig kwartaal: toen ging 35% van de kmo’s aanwerven. Vlaamse kmo’s gaan meer voor vast werk (71%) en slechts in 9% van de gevallen voor tijdelijk werk. Kmo’s in Vlaanderen overwegen wel vaker een interimcontract (bijna 7%), dan in de andere regio’s.

13% van de Vlaamse kmo’s denken wel ook aan ontslaan in het vierde kwartaal. Dit is een beperkte daling t.o.v. 14% vorig kwartaal.

Meer dan een derde van de Vlaamse kmo’s laat de tewerkstellingsintenties beïnvloeden door het politieke klimaat. Er is een stijging van het aandeel kmo’s dat aangeeft dat het politieke klimaat de tewerkstellingsintenties beïnvloedt: van 33% naar 37% van de kmo’s.

Een op de zes Vlaamse kmo’s (17%) geeft wel aan dat ze een afname in het werk verwachten. Dit is een stijging tov vorig kwartaal (14%).

Brussel

In Brussel heeft minder dan een op de drie kmo’s aanwervingsplannen. Dit is een terugval t.o.v. vorig kwartaal: toen ging 35% van de kmo’s aanwerven. Nieuwe aanwervingen betreffen vaker een tijdelijk contract. Slechts de helft van de kmo’s in Brussel zullen vast werk aanbieden (52%). Het aandeel tijdelijk werk is groter met 23%. Brussel is het meest voorstander van freelance contracten met 13%.

Bij kmo’s in Brussel is de ontslagintentie voor het vierde kwartaal 12%. Dit is een lichte daling t.o.v. vorig kwartaal (14%). In Brussel gaat bijna de helft de ontslagen persoon ook vervangen (47%).

De impact van het politieke klimaat is in Brussel beperkt: een kwart van de Brusselse kmo’s (of 27%) geeft aan dat dit meespeelt. Het aandeel Brusselse kmo’s dat een afname in het werk verwacht, halveert bijna: het daalt van 16% naar 9%.

Wallonië

Na de stijging vorig kwartaal daalt in Wallonië nu ook het percentage kmo’s dat gaat aanwerven. Dat daalt van 46% naar 38%. Daarmee hebben de Waalse kmo’s wel de meest ambitieuze plannen voor het vierde kwartaal. Nieuwe aanwervingen betreffen vaker een tijdelijk contract. Minder dan de helft van de kmo’s in Wallonië zullen vast werk aanbieden (48%). Het aandeel tijdelijk werk bedraagt 25%.

Kmo’s in Wallonië hebben ook dit kwartaal de laagste ontslagplannen: met 6% scoren de Waalse kmo’s het laagst, in vergelijking met Brussel (12%) en Vlaanderen (13%). Maar een op de tien Waalse kmo’s gaat de ontslagen persoon ook vervangen (13%).

In Wallonië geeft opnieuw 40% van de kmo’s aan dat de politiek hun rekruteringsintentie beïnvloedt. Dit is in positieve zin, aangezien hun intenties op een hoog peil staan. Een op de zes Waalse kmo’s (17%) geeft wel aan dat ze een afname in het werk verwachten. Dit is hoger dan vorig kwartaal (9%); bijna het dubbele.

Annelies Rottiers, kmo-adviseur van SD Worx vat samen: “Er is een daling van de aanwervingsplannen in de drie regio’s: in Vlaanderen en Brussel valt het percentage kmo’s terug van 35% naar ongeveer 30%. Die voorzichtigheid zien we ook in het type contracten die Brusselse en Waalse kmo’s voor ogen hebben: het gaat vaker tijdelijke contracten, al blijven contracten van onbepaalde duur wel de norm.”

De specialist duidt: “Na drie kwartalen van stijgende aanwervingsintenties voor de Belgische kmo’s, is het van september 2022 geleden dat de aanwervingsplannen tot dit niveau terugvielen, met één belangrijk verschil: twee jaar geleden lag de ontslagintentie op 17%, het hoogste cijfer, vergelijkbaar met de situatie tijdens de Covid-crisis in 2020. Vandaag denkt één op de tien Belgische kmo’s (11%) aan ontslaan. In Brussel en Vlaanderen is er een lichte daling t.o.v. vorig kwartaal, wat goed nieuws is. Er zijn regionale verschillen: in Vlaanderen en Brussel is die ontslagintentie 13% en 12% in Brussel. Bij kmo’s in Wallonië is dit de helft, nl. 6%.”

Over de studie

In de driemaandelijkse tewerkstellingsprognose van SD Worx zijn voor de 58e keer een voor België representatief aantal kmo's bevraagd naar hun verwachtingen over tewerkstelling. Hieraan namen 645 bedrijven van 1 - 250 werknemers deel tussen 5 en 21 september 2024. Het betreft een online bevraging van de kmo’s in België aan de hand van een representatieve steekproef waarbij het onderzoeksbureau DataD.be de respondenten via e-mail aanspreekt. De studie wordt ieder kwartaal herhaald. Er wordt gewogen volgens regio en organisatiegrootte in functie van de populatie van kmo’s. De resultaten zijn representatief voor alle kmo’s in België. De wegingen voor Vlaanderen en Brussel zijn nooit groter dan twee. Voor de volledige steekproef van 645 kmo’s bedraagt de foutenmarge 3,83% (betrouwbaarheidsinterval van 95%).