Tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht naar aanleiding van het conflict tussen Rusland en Oekraïne

Temps de lecture: 7 min |9 mai 2022 à 10:31

Als je tijdens de maanden april, mei en juni 2022 geconfronteerd wordt met een aanzienlijke daling van je omzetcijfer als gevolg van het conflict tussen Rusland en Oekraïne, dan kan je recht hebben op een financiële uitkering in het kader van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht bij omzetdaling.

In welke situatie?

Je komt in aanmerking voor de uitkering als je in de kalendermaand voorafgaand aan de kalendermaand waarvoor je de uitkering vraagt, een omzetdaling van minstens 40 % kan aantonen, ten opzichte van dezelfde kalendermaand tijdens het refertejaar 2019.

Voor zelfstandigen die nog niet actief waren in de betrokken kalendermaand in 2019 of met abnormaal lage omzetcijfers omwille van overmacht (bijvoorbeeld arbeidsongeschiktheid of moederschapsrust) in die kalendermaand, kan er rekening worden gehouden met de eerstvolgende volledige kalendermaand. Als daardoor een kalendermaand vanaf maart 2020 als refertemaand zou moeten worden genomen (niet-representatieve maanden omwille van de COVID-19-crisis), dan kan een businessplan/projectie/raming worden gebruikt om de omzetdaling aan te tonen.

Als je actief bent in meerdere vennootschappen, dan moeten alle omzetcijfers worden samengeteld.

Je moet een duidelijke en rechtstreeks oorzakelijk verband aantonen tussen het omzetverlies en het conflict tussen Rusland en Oekraïne. Dat rechtstreeks oorzakelijk verband moet beperkend worden geïnterpreteerd.

Dat oorzakelijk verband is voldoende aannemelijk als je aantoont dat je je bevindt in één van de volgende situaties:

het (totaal/substantieel) gebrek aan grondstoffen of onderbrekingen in de aanvoerketen als gevolg van de opgelegde sancties/het handelsembargo;
het wegvallen van (een substantieel deel van) de afzetmarkt;
het hebben van een handelsrelatie die rechtstreeks getroffen wordt door de opgelegde sancties/het handelsembargo.

Er zijn nog andere situaties mogelijk, die je omstandig moet verduidelijken in je aanvraag.

Voorbeelden die op basis van het voorgaande in aanmerking komen:

een aannemer die kan aantonen dat hij zijn materiaal normaliter en/of hoofdzakelijk uit Rusland/Oekraïne invoert en die bij gebrek aan (voldoende en tijdige) alternatieven, zijn werven niet kan uitvoeren;
een verkoper van tweedehandswagens die kan aantonen dat zijn klanten hoofdzakelijk uit Rusland/Oekraïne afkomstig zijn, en die zich geconfronteerd ziet met het feit dat hij de wagens niet meer ter plaatse kan afleveren.

Opgelet! De prijsstijgingen op vlak van energie, brandstof, grondstoffen, levensmiddelen, enz., zijn géén voldoende basis om in aanmerking te komen voor de maatregel. Dat zijn neutrale elementen waarvan abstractie dient te worden gemaakt en die onder geen enkel beding volstaan om aanleiding te geven tot een positieve beslissing.

Voorbeelden die bijgevolg niet in aanmerking komen:

een handelszaak die uitsluitend de stijging van de energieprijzen inroept. Hij komt evenmin in aanmerking indien hij beslist om zijn handelszaak bijvoorbeeld (op bepaalde dagen/daggedeelten/uren) te sluiten;
het verlies aan omzet omwille van het feit dat klanten geen of minder (luxe)producten wensen aan te schaffen, en dit ongeacht de sector van activiteit (schoonheidsspecialisten, kledingwinkels, enz.).

Je mag voor dezelfde maand geen andere uitkering van het klassieke overbruggingsrecht of van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht in het kader van Corona genieten. Je kan die uitkeringen niet cumuleren.

Voor welke maanden?

Je kan de uitkering enkel aanvragen voor de maanden april, mei en juni 2022.

Bijvoorbeeld : als je een aanvraag indient voor de maand mei 2022, dan moet er in april 2022 een omzetdaling van minstens 40 % zijn ten opzichte van de maand april 2019.

Voor welke zelfstandigen?

Je moet tijdens de kalendermaand waarvoor je een aanvraag doet als zelfstandige sociale bijdragen verschuldigd zijn in België.

Je moet je wettelijk verschuldigde voorlopige bijdragen effectief betaald hebben gedurende ten minste vier van de zestien kwartalen voorafgaand aan het kwartaal dat volgt op het kwartaal van de kalendermaand waarop de aanvraag betrekking heeft.

Er is een uitzondering voor startende zelfstandigen. Als je nog maar twaalf voorafgaande kwartalen of minder verzekeringsplichtig bent in het kader van het sociaal statuut van de zelfstandigen, volstaat het dat je voor twee kwartalen effectief je wettelijk verschuldigde voorlopige bijdragen hebt betaald.

De volgende zelfstandigen komen in aanmerking voor de volledige uitkering:

zelfstandige in hoofdberoep (incl. helpers en meewerkende echtgenoten in het maxistatuut);
zelfstandige in bijberoep die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die minstens gelijk zijn aan de minimumbijdrage van de zelfstandigen in hoofdberoep;
zelfstandige in hoofdberoep gelijkgesteld met bijberoep (art. 37 ARS) die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die minstens gelijk zijn aan de minimumbijdrage van de zelfstandigen in hoofdberoep;
student-zelfstandige die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die minstens gelijk zijn aan de minimumbijdrage van de zelfstandigen in hoofdberoep;
zelfstandige na de pensioenleeftijd zonder pensioen of enkel met het onvoorwaardelijk pensioen die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die minstens gelijk zijn aan de minimumbijdrage van de zelfstandigen in hoofdberoep.

De volgende zelfstandigen komen in aanmerking voor een halve uitkering:

zelfstandige in bijberoep die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die worden berekend op een referte-inkomen tussen 7.329,22 euro en 14.658,44 euro;
zelfstandige in hoofdberoep gelijkgesteld met bijberoep (art. 37 ARS) die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die worden berekend op een referte-inkomen tussen 7.329,22 euro en 7.678,68 euro;
student-zelfstandige die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die worden berekend op een referte-inkomen tussen 7.329,22 euro en 14.658,44 euro;
actief gepensioneerde zelfstandige die niet in aanmerking komt voor de volledige uitkering en die voorlopige sociale bijdragen verschuldigd is die worden berekend op een referte-inkomen hoger dan 7.329,22 euro.

De uitkering van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht kan ook gevraagd worden door de zelfstandige die al een uitkering in het klassieke overbruggingsrecht heeft genoten voor de maximale duur van 12 of 24 maanden. De duur van de toekenning van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht telt ook niet mee voor de maximumduur van het klassieke overbruggingsrecht.

Welke uitkering?

De uitkering varieert naargelang je al dan niet personen ten laste hebt bij je ziekenfonds, in het kader van de verzekering voor geneeskundige verzorging.

Voor de zelfstandigen die in aanmerking komen voor de volledige uitkering bedraagt de uitkering:

Voor 1 mei 2022

1.398,17 EUR/maand indien je geen gezinslast hebt;
1.747,16 EUR/maand indien je wel gezinslast hebt.

Vanaf 1 mei 2022

1.426,28 EUR/maand indien je geen gezinslast hebt;
1.782,28 EUR/maand indien je wel gezinslast hebt.

Voor de zelfstandigen die in aanmerking komen voor de halve uitkering bedraagt de uitkering:

Voor 1 mei 2022

699,09 EUR/maand indien je geen gezinslast hebt;
873,58 EUR/maand indien je wel gezinslast hebt.

Vanaf 1 mei 2022

713,14 EUR/maand indien je geen gezinslast hebt;
891,14 EUR/maand indien je wel gezinslast hebt.

Je kan de uitkering cumuleren met een ander vervangingsinkomen, tot een maximumbedrag. De som van de uitkering van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht en het andere vervangingsinkomen mag per maand niet hoger zijn dan het toepasselijke bedrag van de uitkering van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsecht. Bij overschrijding zal het maandelijkse bedrag van de uitkering van de tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht verminderd worden.

Sociale bijdragen betalen?

Je blijft je sociale bijdragen verschuldigd, zodat je je socialezekerheidsrechten behoudt. Als je moeilijkheden ondervindt om die bijdragen te betalen, dan kan je beroep doen op de bestaande maatregelen inzake de sociale bijdragen.

Hoe aanvragen?

De tijdelijke crisismaatregel overbruggingsrecht moet worden aangevraagd bij je socialeverzekeringsfonds, dat een aanvraagformulier ter beschikking stelt.

Op je aanvraagformulier vermeld je de omzetcijfers van de te vergelijken maanden (verklaring op eer). Voeg bij je aanvraag de objectieve bewijsstukken die de omzetdaling staven (bijvoorbeeld een definitief attest van de boekhouder, een dagboek, rekeninguittreksels, …). Je verklaring zal achteraf het voorwerp uitmaken van een controle. Je moet bijgevolg te allen tijde over objectieve elementen beschikken die deze omzetdaling duidelijk aantonen (bijvoorbeeld BTW-aangifte, raming, …).

Op je aanvraagformulier geef je aan in welke situatie(s) je je bevindt, waaruit een duidelijk en rechtstreeks oorzakelijk verband blijkt tussen het omzetverlies en het conflict tussen Rusland en Oekraïne. Je moet de nodige verantwoording en objectieve bewijsstukken bij je aanvraag voegen, om die situatie(s) te staven. Een aanvraag zonder bewijsstukken kan in geen geval worden aanvaard.

Je moet elke maand opnieuw een aanvraag indienen.

De aanvraag moet uiterlijk op 31 december 2022 zijn ingediend.