Circulaire 2021/C/13 over het belastingstelsel van de vergoedingen voor vrijwilligerswerk. Tijdelijke maatregelen in het kader van de COVID-19-pandemie.

De Algemene Administratie van de Fiscaliteit – Personenbelasting publiceerde op 22/02/2021 de circulaire 2021/C/13.

22e addendum bij de circulaire nr. Ci.RH.241/509.803 van 05.03.1999 – Belastingstelsel van de vergoedingen voor vrijwilligerswerk.

Bespreking van tijdelijke maatregelen in het kader van de COVID-19-pandemie met betrekking tot de uitbreiding van het toepassingsgebied van het vrijwilligerswerk en de verhoging van het jaarlijks kostenplafond voor bepaalde categorieën van vrijwilligers.

Inhoudstafel

I. Inleiding
II. Tijdelijke uitbreiding van het toepassingsgebied van de vrijwilligerswet

1. Wijziging op sociaal vlak
2. Impact op de fiscale regeling

III. Tijdelijke verhoging van het jaarlijks kostenplafond voor bepaalde categorieën van vrijwilligers

1. Wijziging op sociaal vlak
2. Impact op de fiscale regeling

IV. Wetgeving en reglementering

I. INLEIDING

1. De niet-belastbare bedragen van de vergoedingen van vrijwilligers worden besproken in verschillende circulaires (1).

(1) Namelijk de circulaire Ci.RH.241/509.803 van 05.03.1999 en de addenda daaraan, zie meer specifiek de gecoördineerde richtlijnen opgenomen in het 13de addendum van 14.05.2014 en het 19de addendum van 08.01.2020 (wat betreft de verhoging van het jaarlijks kostenplafond voor bepaalde vrijwilligers).

2. Deze fiscale regeling sluit zo nauw mogelijk aan bij het sociale stelsel, dat geregeld is met de wet van 03.07.2005 betreffende de rechten van vrijwilligers (W 03.07.2005, hierna 'de vrijwilligerswet').

3. Op sociaal vlak werden in het kader van de COVID-19-pandemie volgende tijdelijke maatregelen genomen:

- uitbreiding van het toepassingsgebied van de vrijwilligerswet tot de organisaties die door de bevoegde overheid zijn erkend voor de bijstand aan en de zorg voor bejaarden en voor de opvang en huisvesting van bejaarden in de private commerciële sector (2)

- verhoging van het jaarlijks kostenplafond voor bepaalde categorieën van vrijwilligers (3).

(2) KB nr. 24 van 20.05.2020, KB nr. 36 van 23.06.2020 en art. 24 en 25 van de wet van 20.12.2020 houdende tijdelijke ondersteunings­maatregelen ten gevolge van de COVID-19-pandemie.
(3) KB van 28.08.2020 en art. 8 en 9 van het KB van 28.12.2020 .

4. Deze tijdelijke maatregelen op sociaal vlak worden ook op fiscaal vlak toegepast.

II. TIJDELIJKE UITBREIDING VAN HET TOEPASSINGSGEBIED VAN DE VRIJWILLIGERSWET

1. Wijziging op sociaal vlak

5. De COVID-19-pandemie heeft tot gevolg dat het aantal zieke werknemers of werknemers in quarantaine toeneemt, wat de continuïteit van de activiteit, in het bijzonder in de sector van de rustoorden voor bejaarden en de rust- en verzorgingstehuizen, in het gedrang brengt.

Om ervoor te zorgen dat het werk in deze instellingen tijdens de COVID-19-pandemie goed wordt georganiseerd en dat deze essentiële diensten voldoende werknemers hebben om te kunnen blijven functioneren, moeten er door de instellingen alternatieve maatregelen worden genomen.

Publieke of private non-profitorganisaties hebben de mogelijkheid om bepaalde personeelstekorten op te vangen door een beroep te doen op vrijwilligers in de zin van de vrijwilligerswet. De voorzieningen die door de bevoegde overheid zijn erkend voor de bijstand aan en de zorg voor bejaarden en voor de opvang en de huisvesting van bejaarden in de private commerciële sector hebben deze mogelijkheid niet.

Bijgevolg werd beslist om tijdelijk de door de bevoegde overheid erkende voorzieningen voor de bijstand aan en de zorg voor bejaarden en voor de opvang en de huisvesting van bejaarden in de private commerciële sector toe te laten een beroep te doen op vrijwilligers.

6. Hiertoe wordt de definitie van 'organisatie' zoals vermeld in art. 3, 3°, van de vrijwilligerswet tijdelijk uitgebreid tot de organisaties die niet als vereniging zonder winstoogmerk zijn opgericht en die door de bevoegde overheid zijn erkend voor de bijstand aan en de zorg voor bejaarden en voor de opvang en de huisvesting van bejaarden (4).

(4) Art. 1, KB nr. 24 van 20.05.2020 en art. 24, § 1, W 20.12.2020.

7. Worden hiervan evenwel uitgesloten: de hiervoor bedoelde organisaties die onder de tijdelijke uitbreiding vallen, voor de periodes waarin zij een werknemer die in tijdelijke werkloosheid wordt gesteld in de door hem uitgeoefende functie vervangen door een vrijwilliger (5).

(5) Art. 2, KB nr. 24 van 20.05.2020 en art. 24, § 2, W 20.12.2020.

8. Het vrijwilligerswerk moet, zoals dit steeds het geval is, betrekking hebben op een activiteit die onbezoldigd en onverplicht wordt verricht en die niet door dezelfde persoon en voor diezelfde organisatie wordt verricht in het kader van een arbeidsovereenkomst of een dienstencontract.

9. Deze tijdelijke maatregel is van toepassing vanaf 01.05.2020 t.e.m. 31.03.2021 (6).

(6) Art. 3, KB nr. 24 van 20.05.2020, zoals gewijzigd door art. 1, KB nr. 36 van 23.06.2020 en art. 25, W 20.12.2020.

2. Impact op de fiscale regeling

10. De hiervoor besproken tijdelijke uitbreiding van het toepassingsgebied van de vrijwilligerswet tot de door de bevoegde overheid erkende voorzieningen voor de bijstand aan en de zorg voor bejaarden en voor de opvang en de huisvesting van bejaarden in de private commerciële sector, wordt ook op fiscaal vlak toegepast.

11. Deze tijdelijke maatregel is van toepassing vanaf 01.05.2020 t.e.m. 31.03.2021.

III. TIJDELIJKE VERHOGING VAN HET JAARLIJKS KOSTENPLAFOND VOOR BEPAALDE CATEGORIEËN VAN VRIJWILLIGERS

1. Wijziging op sociaal vlak

12. Veel organisaties konden in het kader van hun ondersteunende interventies in verband met de COVID-19-pandemie rekenen op de voortdurende inzet van vrijwilligers. Voor veel vrijwilligers waren de opdrachten frequenter dan in de gebruikelijke context.

Een aantal vrijwilligers, die in het bijzonder betrokken zijn geweest bij operationele opdrachten die rechtstreeks verband houden met de gezondheidscrisis, hebben het jaarlijks plafond van de kostenvergoedingen, zoals bepaald in artikel 10 van de vrijwilligerswet, bereikt of zullen dit bereiken. Dit zou betekenen dat zij niet langer kunnen worden ingezet voor opdrachten die verband houden met COVID-19 of voor opdrachten die verband houden met de gebruikelijke werking die wordt hervat.

Bijgevolg werd beslist om tijdelijk het jaarlijks kostenplafond te verhogen voor bepaalde categorieën van vrijwilligers.

13. Hiertoe wordt artikel 1, eerste lid, van het koninklijk besluit van 20.12.2018 aangevuld met een vierde streepje, luidende (7):

De vrijwilligers die effectief ingezet werden in de ondernemingen, verenigingen en diensten van de cruciale sectoren en de essentiële diensten bedoeld in de bijlage van het ministerieel besluit van 30 juni 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, voor activiteiten in het kader van het beheer van de Covid-19 crisis, in de periode van 18 maart 2020 tot en met 17 mei 2020.

(7) Art. 1, KB 28.08.2020.

14. Deze tijdelijke maatregel is van toepassing vanaf 01.01.2020 t.e.m. 31.12.2020 (8).

Concreet betekent dit dat wanneer men als vrijwilliger in de periode van 18.03.2020 tot en met 17.05.2020 actief was bij één of meerdere van de in de bijlage van het ministerieel besluit opgenomen ondernemingen, verenigingen of diensten (zie randnr. 13 hiervoor), voor 2020 het verhoogde jaarbedrag van 2.549,90 euro op hen van toepassing wordt.

Het maximale bedrag per dag blijft behouden op 34,71 euro.

(8) Art. 2, KB 28.08.2020.

15. Het koninklijk besluit van 28.12.2020 breidt deze tijdelijke maatregel verder uit. Hiertoe wordt artikel 1, eerste lid, van het koninklijk besluit van 20.12.2018 aangevuld met een vijfde en zesde streepje, luidende:

- de vrijwilligers die effectief ingezet werden in de ondernemingen, verenigingen en diensten die noodzakelijk zijn voor de bescherming van de vitale belangen van de Natie en de behoeften van de bevolking bedoeld in de bijlage van het ministerieel besluit van 28 oktober2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, voor activiteiten in het kader van het beheer van de COVID-19 crisis, in het vierde kwartaal van 2020 (9);

- de vrijwilligers die effectief ingezet werden in de ondernemingen, verenigingen en diensten die noodzakelijk zijn voor de bescherming van de vitale belangen van de Natie en de behoeften van de bevolking bedoeld in de bijlage van het ministerieel besluit van 28 oktober 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, voor activiteiten in het kader van het beheer van de COVID-19 crisis, in het eerste kwartaal van 2021 (10).

(9) Art. 8, 1°, KB 28.12.2020.
(10) Art. 8, 2°, KB 28.12.2020.

16. Deze tijdelijke maatregel is respectievelijk van toepassing vanaf 01.01.2020 t.e.m. 31.12.2020 (wat betreft randnr. 15, eerste streepje) en vanaf 01.01.2021 t.e.m. 31.12.2021 (wat betreft randnr. 15, tweede streepje) (11).

(11) Art. 9, KB 28.12.2020.

Concreet betekent dit dat wanneer men als vrijwilliger actief is in het vierde kwartaal 2020 bij één of meerdere van de in de bijlage van het ministerieel besluit opgenomen ondernemingen, verenigingen of diensten, voor 2020 het verhoogde jaarbedrag van 2.549,90 euro op hen van toepassing wordt, indien dat nog niet het geval zou zijn geweest.

Dit betekent ook dat wanneer zij als vrijwilliger actief zijn in het eerste kwartaal 2021 bij één of meerdere van de in de bijlage van het ministerieel besluit opgenomen ondernemingen, verenigingen of diensten, voor 2021 het verhoogde jaarbedrag van 2.600,90 euro op hen van toepassing is.

2. Impact op de fiscale regeling

17. De hiervoor besproken tijdelijke verhoging van het jaarlijks kostenplafond voor bepaalde vrijwilligers die effectief ingezet werden voor activiteiten in het kader van het beheer van de Covid-19 crisis wordt ook op fiscaal vlak toegepast.

18. Deze tijdelijke maatregel is van toepassing:

- vanaf 01.01.2020 t.e.m. 31.12.2020 voor de beoogde vrijwilligers ingezet in de periode van:

* 18.03.2020 t.e.m. 17.05.2020
* het vierde kwartaal van 2020

- vanaf 01.01.2021 t.e.m. 31.12.2021 voor de beoogde vrijwilligers ingezet in het eerste kwartaal van 2021.

IV. WETGEVING EN REGLEMENTERING

- Koninklijk besluit nr. 24 van 20.05.2020 tot tijdelijke uitbreiding van het toepassingsgebied van de wet van 03.07.2005 betreffende de rechten van vrijwilligers tot de organisatie die door de bevoegde overheid zijn erkend voor de bijstand aan en de zorg voor bejaarden en voor de opvang en de huisvesting van bejaarden in de private commerciële sector (BS 29.05.2020).

- Koninklijk besluit nr. 36 van 23.06.2020 tot wijziging van het koninklijk besluit nr. 24 van 20.05.2020 tot tijdelijke uitbreiding van het toepassingsgebied van de wet van 03.07.2005 betreffende de rechten van vrijwilligers tot de organisatie die door de bevoegde overheid zijn erkend voor de bijstand aan en de zorg voor bejaarden en voor de opvang en de huisvesting van bejaarden in de private commerciële sector (BS 30.06.2020, ed. 2).

- Koninklijk besluit van 28.08.2020 tot wijziging van het koninklijk besluit van 20.12.2018 tot verhoging van het jaarlijks kostenplafond, zoals bepaald in artikel 10, eerste lid, van de wet van 03.07.2005 betreffende de rechten van vrijwilligers, voor bepaalde categorieën van vrijwilligers (BS 08.09.2020).

- Koninklijk besluit van 28.12.2020 tot aanpassing van diverse bepalingen inzake sociale zekerheid en vrijwilligerswerk in het kader van de bestrijding van de sociaal-economische gevolgen van de coronaviruspandemie (BS 30.12.2020, ed. 2).

- Art. 24 en 25 van de wet van 20.12.2020 houdende tijdelijke ondersteuningsmaatregelen ten gevolge van de COVID-19-pandemie (BS 30.12.2020, ed. 1).

Bron: Fisconetplus